Chương 14 Phần 3
Ash nazg durbatulyk, ush nazg gimbatul, ash nazg thrakatulyk agh burzum-ishi krimpatul.'
Sự thay đổi trong giọng nói của thầy phù thủy thật bất ngờ. Nó thình lình trở nên đe dọa, đầy quyền lực và khắc nghiệt như đá tảng. Có vẻ như một bóng tối đang phủ qua mặt trời phía trên cao, và cổng vòm tối đi trong một thoáng. Tất cả rùng mình và những người Elves dừng tay cả lại.
"Trước đây chưa từng có giọng nói nào dám thốt lên những lời bằng ngôn ngữ ấy trong Imladris cả, Gandalf Xám," Elrond nói, khi bóng tối qua đi và mọi người đã có thể thở trở lại.
"Và chúng ta hãy hi vọng sẽ không có ai nói lại nó ở đây," Gandalf trả lời. "Tuy nhiên, tôi sẽ không xin lỗi ngài đâu, thưa Chủ Nhân Elrond. Vì nếu như cái ngôn ngữ ấy không sớm được nghe thấy ở mọi xó xỉnh miền Tây, thì hãy dẹp qua một bên tất cả mối nghi ngờ của cái mà chính Hội Đồng Thông Thái đã tuyên bố: kho báu của Kẻ Thù, được chứa đầy những hiểm độc của hắn; và một phần lớn sức mạnh xa xưa của hắn nằm trong đấy. Vượt ra khỏi Những Năm Tháng Đen Tối, Smith Eregion đã nghe thấy những lời này, và biết rằng họ đã bị phản bội:
Một chiếc Nhẫn để điều khiển tất cả chúng, Một Chiếc Nhẫn để tìm chúng, Một Chiếc Nhẫn để để mang tất cả chúng lại và ràng buộc chúng trong Bóng Tối Hắc Ám.
"Các bạn của ta ạ, các bạn cũng nên biết là ta còn biết được nhiều thứ nữa từ Gollum. Hắn bất đắc dĩ lắm mới chịu nói và câu chuyện của hắn chẳng rõ ràng gì, nhưng sau hết thì rõ ràng hắn đã đến Mordor, và ở đấy tất cả những gì mà hắn biết đã bị bắt buộc phải nói ra. Do đó Kẻ Thù đã biết rằng Số Một đã được tìm thấy, rằng nó đã ở lại Quận khá lâu; và từ đó các tên hầu cận của hắn đã săn đuổi nó gần như đến ngay cửa của chúng ta, bây giờ thì hắn sẽ sớm biết, có thể là hắn đã biết vào lúc này, thậm chí ngay khi ta đang nói, rằng chúng ta đang có nó ở đây."
Tất cả im lặng trong một thoáng, cho đến khi cuối cùng Boromir cất tiếng. "Ông nói rằng hắn là một sinh vật nhỏ bé à, tên Gollum ấy? Nhỏ, nhưng vô cùng gian xảo. Hắn đã trở nên cái gì? Ông đã tống hắn vào địa ngục nào?"
"Hắn đang ở trong ngục, nhưng không có gì tệ hơn nữa," Aragorn nói. "Hắn rất đau khổ. Không nghi ngờ gì nữa, hắn đang bị hành hạ, và nỗi sợ hãi Sauron đang nằm sâu trong tim hắn. Tôi thủy chung vẫn rất vui mừng rằng hắn đang bị canh giữ một cách an toàn bởi những người Elves đầy cảnh giác ở Mirkwood. Sự nham hiểm của hắn rất ghê gớm và điều này cho hắn một sức mạnh khó mà tin được với một kẻ gầy còm quắt queo đến thế. Hắn vẫn có thể làm được nhiều chuyện hiểm độc, nếu như hắn được tự do. Và tôi không nghi ngờ rằng hắn đã được phép rời Mordor theo một mục đích ma quái nào đó."
"Than ôi! Than ôi!" Legolas kêu lên, và khuôn mặt Elves xinh đẹp của chàng trở nên vô cùng đau buồn. "Tin tức mà tôi được cử mang đến đây bây giờ đã được nói rồi. Chúng không phải là tin tốt, nhưng chỉ tại đây tôi mới biết được là nó sẽ khủng khiếp như thế nào. Smjagol, kẻ mà bây giờ được gọi là Gollum, đã trốn thoát rồi."
"Trốn thoát?" Aragorn kêu lên. "Thật là một tin rất xấu. Tôi sợ là tất cả chúng ta sẽ vô cùng ân hận vì việc này. Làm sao mà những người ở Thranduil lại làm mất lòng tin dến thế?"
"Không phải là do thiếu canh phòng cẩn mật," Legolas nóil; "nhưng có thể do đã quá tốt bụng. Và chúng tôi sợ hắn người tù nhân ấy đã có được sự giúp đỡ từ những người lhác, và những gì mà chúng tôi làm đã bị biết được nhiều hơn là chúng tôi muốn. Chúng tôi canh giữ sinh vật ấy suốt cả ngày và đêm, như Gandalf đã yêu cầu, cho dù chúng tôi rất mệt mỏi với công việc này. Nhưng Gandalf đã mang đến cho chúng tôi hi vọng là có thể chữa trị cho hắn, và chúng tôi không nỡ lòng nào giam hắn mãi mãi dưới lòng đất, nơi mà hắn sẽ chìm đắm trở lại vào những ý nghĩ tối tăm ngày xưa của hắn."
"Với ta thì các anh không đến nỗi mềm yếu thế" Gluin nói, mắt ông lóe lên như thể những ký ức xa xưa về việc ông bị giam trong những nơi sâu thẳm trong những lâu đài của vị vua Elves lại sống lại.
"Thôi nào!" Gandalf nói. "Xin đừng ngắt lời, hỡi ông Gollum tốt bụng của ta. Đó là một sự hiểu lầm đáng tiếc, và đã khá lâu rồi. Nếu như tất cả những mối bất bình vẫn còn giữa người Elves và Người Lùn sẽ được khơi lại tại đây, thì chúng ta có thể giải tán luôn cái Hội Đồng này cho rồi."
Gluin đứng đậy và cúi mình, và Legolas lại nói tiếp. "Vào những ngày thời tiết tốt thì chúng tôi dẫn Gollum qua những cánh rừng; và ở đấy có một cái cây ọc đơn độc nằm xa khỏi những cây khác, hắn thích leo cái cây ấy lắm. Thông thường chúng tôi để cho hắn leo lên những cái cành cao nhất, cho đến khi hắn cảm thấy thoả mãn với những cơn gió tự do; nhưng chúng tôi luôn đặt người canh gác dưới gốc cây. Một ngày nọ hắn không chịu xuống nữa, và những người canh gác không muốn leo lên đuổi bắt hắn: hắn đã học được những mánh khoé đeo bám vào những cành cây bởi tay cũng như chân hắn; cho nến họ ngồi bên dưới cái cây khá lâu trong đêm."
"Đó là một đêm hè, nhưng lại không trăng không sao, và bọn Orc đã đột nhập vào chỗ chúng tôi mà không ai hay biết. Sau một lúc thì chúng tôi cũng đẩy lui được chúng; chúng khá đông và hung dữ, nhưng chúng đến từ trên những ngọn núi, vào đến rừng thì chúng trở nên vô dụng. Khi trận chiến kết thúc, chúng tôi phát hiện ra rằng Gollum đã đi mất, và những người canh giữ hắn đã bị giết hoặc bị bắt đi. Chúng tôi thấy rõ rằng cuộc tấn công đã được dàn dựng để cứu hắn, và hắn đã biết trước điều đó. Chúng tôi không biết được là điều đó đã được trù tính thế nào; nhưng Gollum rất xảo nguyệt, và Kẻ Thù có rất đông gián điệp. Những sinh vật hắc ám đã bị quét sạch vào cái năm mà Con Rồng bị diệt đã trở lại với một số lượng lớn hơn nhiều, và Mirkwood một lần nữa trở lại là một nơi đầy ma quỷ, chỉ trừ có vương quốc của chúng tôi là vẫn còn được bảo toàn."
"Chúng tôi đã thất bại trong việc tìm bắt lại Gollum. Chúng tôi đã theo dấu hắn giữa rất nhiều quân Orc, và nó dẫn sâu vào Rừng, hướng về phương Nam. Nhưng rồi nó mất hẳn và chúng tôi không thể theo dấu tiếp, và chúng tôi không dám tiếp tục cuộc săn đuổi; bởi vì chúng tôi đã đến gần Dol Guldur, và nơi đó vẫn là một nơi rất ma quái; chúng tôi không đi theo hướng đó."
"Nào, nào, hắn đã trốn rồi," Gandalf nói. "Chúng ta không có thời gian để tìm lại hắn. Hắn phải làm những gì mà hắn sẽ làm. Nhưng hắn có thể đóng một vai trò mà cả hắn lẫn Sauron đều không tiên liệu trước."
"Và bây giờ ta sẽ trả lời câu hỏi của Galdor. Saruman làm gì? Ông ấy đã cho chúng ta lời khuyên gì trong hoàn cảnh cần kíp như bây giờ? Ta phải kể lại câu chuyện này một cách đầy đủ, vì chỉ mới có Elrond là nghe thấy nó, và chỉ mới nghe vắn tắt, nhưng nó sẽ mang theo tất cả những gì mà chúng ta phải giải quyết. Đó là chương cuối của Truyền Thuyết Chiếc Nhẫn, khi mà nó đã được kể đến lúc này."
"Và cuối tháng Sáu ta đang ở Quận, nhưng một đám mây lo âu đè nặng trong tâm trí ta, và ta phóng ngựa đến biên giới phía nam của vùng đất nhỏ này; vì ta đã có linh tính về một mối nguy hiểm nào đó, vẫn còn đang lẩn trốn ta nhưng nó đang đến gần. Những thông điệp đến với ta kể về cuộc chiến và thất bại ở Gondor, và khi ta nghe nghe thấy về Bóng Ma Đen thì tim ta run bắn lên. Nhưng ta không tìm thấy gì ngoài vài người trốn tránh từ phương Nam; nhưng đối với ta thì có vẻ như là họ đang có một nỗi sợ mà họ không nói được. Ta liền quay sang phía đông và phía bắc và đi dọc theo Con Đường Xanh; và ở cách Bree không xa ta gặp một lữ khách đang ngồi trên bờ đường ở bên con đường, đang nhìn chăm chăm con ngựa bên cạnh mình. Đó chính là Radagast Nâu, người đã từng cư ngụ ở Rhosgobel, gần biên giới Mirkwood. Ông ta là một trong những người cùng đẳng cấp với ta, nhưng ta chưa hề gặp ông ta suốt nhiều năm nay."
"Gandalf!", ông ta kêu lên. "Tôi đang tìm ông đây. Nhưng ở những vùng này thì tôi là một người lạ. Tất cả những gì tôi biết là có thể tìm thấy ông ở một vùng đất hoang dã với cái tên kém văn minh là Quận .'
"Thông tin của ông chính xác đấy," ta nói. "Nhưng đừng nói theo kiểu như vậy, nếu như ông gặp bất kỳ cư dân nào ở đây. Lúc này ông đang ở gần biên giới của Quận. Và ông muốn gì với tôi? Hẳn là phải cấp bách lắm. Ông chưa bao giờ là một người du hành cả, trừ phi vô cùng cần thiết."
"Tôi đến vì một chuyện cấp bách' ông ta nói. "Tin tức của tôi khủng khiếp lắm.' Rồi ông ta nhìn quanh, nhưng thể sợ rằng bờ giậu có thể nghe được. 'Nazgyl,' ông ta thì thầm. 'Bộ Chín đã vượt ra trở lại rồi. Chúng đang bí mật vượt Sông và đang đi về hướng tây. Chúng đội lốt những kỵ sĩ mặc y phục đen."
"Thế là ta biết điều mà ta đang làm sợ hãi mà không biết nó là gì."
"Kẻ Thù hẳn là có một nhu cầu hoặc mục đích ghê gớm' Radagast nói; "nhưng tôi không thể đoán điều gì hắn đang tìm kiếm ở những vùng đất xa xôi hoang vắng này."
"Ông muốn nói gì?" ta hỏi.
"Tôi đã nghe kể rằng dù đi đến đâu các Kỵ Sĩ cũng hỏi về một vùng đất được gọi là Quận.'
"Chính là Quận," ta nói; nhưng tim ta chùng xuống. Bởi vì ngay cả Hội Đồng Thông Thái cũng e sợ khi phải đương đầu với Bộ Chín, khi chúng được tập hợp dưới tên thủ lĩnh hủy diệt của chúng. Hắn là một vị vua và một phù thủy vĩ đại thời xưa, và bây giờ hắn chính là một nỗi sợ hãi khủng khiếp. 'Ai đã nói với ông và ai cử ông đi' ta hỏi.
"Saruman Trắng," Radagast trả lời. "Và ông ta nói với tôi rằng nếu ông cảm thấy cần thì ông ta sẽ giúp; nhưng ông phải tìm kiếm sự giúp đỡ của ông ta ngay, vì nó sẽ quá trễ."
"Và thông điệp ấy mang lại cho ta hi vọng. Bởi vì Saruman Trắng là người vĩ đại trong đẳng cấp của ta. Tất nhiên Radagast là một Thầy Phù Thủy đáng giá, một bậc thầy của việc thay đổi hình dạng và màu sắc; và ông ta có nhiều kiến thức về các loài thảo mộc và muông thú, còn chim chóc chính là những người bạn đặc biệt của anh ta. Nhưng bản thân Saruman đã nghiên cứu những nghệ thuật của Kẻ Thù từ lâu, và do đó chúng ta vẫn thường có thể đón đầu được hắn. Nhờ những kế sách của Saruman mà chúng ta đã đẩy lùi hắn khỏi Dol Guldur. Có thể lúc này ông ta đã tìm được một loại vũ khí có thể đẩy lui Bộ Chín.
"Tôi sẽ đi gặp Saruman,' ta nói.
"Thế thì ông phải đi ngay,' Radagast nói; 'bởi vì tôi đã phí khá nhiều thời gian để tìm ông, và ngày tháng đang cạn dần. Tôi được lệnh đi tìm ông trước kỳ điểm Giữa Hè, và bây giờ thì đã đến lúc đó rồi. Thậm chí nếu như ông khởi hành từ điểm này, thì ông cũng khó mà tìm được ông ta trước khi Bộ Chín khám phá được vùng đất mà chúng đang tìm. Bản thân tôi cũng sẽ trở lại ngay." Và với những lời nói đo ông ta lại leo lên ngựa và phóng ngựa vụt đi.
"Đợi một chút!' tôi nói. 'Chúng ta sẽ cần sự giúp đỡ của ông, và sự chúng đỡ của những ai có thể có. Hãy gửi những thông điệp của chúng tôi đến tất cả muông thú và chim chó là bạn của ông. Hãy nói chúng mang tin tức của bất kỳ việc gì liên quan đến chuyện này đến cho Saruman và Gandalf. Hãy gửi những thông điệp xuống cho Orhanc."
"Tôi sẽ làm thế, ông ta nói, và phóng ngựa đi như thể bộ Chín đang đuổi theo ông ta.
"Ta không thể theo ông ta đi lang thang được. Ta đã phóng ngựa rất xa vào ngày hôm đó, và ta cũng như ngựa ta đã mệt mỏi; và ta cần phải suy nghĩ mọi chuyện. Ta nghỉ đêm tại Bree, và cuối cùng ta quyết định rằng mình không còn thời gian để quay trở lại Quận. Ta chưa bao giờ phạm một sai lầm lớn hơn thế!"
"Tuy nhiên, ta có viết lại một thông điệp cho Frodo, và đã tin tưởng vào người bạn của ta, người chủ quán, để nhờ ông gửi lại thư cho cậu ta. Ta phóng ngựa đi vào lúc bình minh; và ta cuối cùng ta cũng đến nơi cư ngụ của Saruman. Nó nằm xa ở phía nam miền Isengard, ở tận cùng Rặng Núi Sương Mù, cách Đèo Rohan không xa. Và Boromir sẽ kể cho các vị nghe rằng đó là một thung lũng lòng chảo lớn trải rộng giữa Rặng Núi Sương Mù và những chân đồi phía bắc của Ered Nimrais, Rặng Núi Trắng nơi quê nhà của ông. Nhưng Isengarrd là một vòng cung những vách đá thẳng đứng bọc quanh thung lũng như một bức tường, và ở giữa của thung lũng này là một ngọn tháp bằng đá có tên là Orthanc. Nó không phải được làm bởi Saruman, mà do những Con Người ở Numenor dựng lên trước đây rất lâu; nó rất cao và có rất nhiều bí mật, nhưng nó nhìn giống như một công trình thủ công. Không cách nào đến được nó trừ phi băng qua vòng cung Isengard; và cái vòng cung này chỉ có một cổng."
"Ta đến cánh cổng ấy vào một buổi chiều muộn, nó giống như một cổng vòm vĩ đại trong một bức tường bằng vách đá; và nó được bảo vệ rất cẩn mật. Nhưng những người canh giữ cổng đang trông chờ ta và nói với ta rằng Saruman đang đợi ta. Ta phóng ngựa đi dưới cổng vòm và cánh cổng lặng lẽ đóng lại sau lưng ta, và thình lình ta cảm thấy sợ, cho dù ta biết là chẳng có lý do gì cho việc này.
Nhưng rồi ta cũng phóng ngựa đến dưới chân Orthanc, và đi vào cầu thang dẫn đến chỗ Saruman, rồi ông đã gặp ta ở đấy và dẫn ta lên căn phòng cao của mình. Ông ta đeo một chiếc nhẫn trên ngón tay."
"Thế là ông cũng đã đến rồi, Gandalf," ông ta nghiêm giọng nói với ta; nhưng đôi mắt ông có vẻ như lóe lên luồng ánh sáng trắng, như thể một tiếng cười lành lạnh đang vang lên trong tim ông ta.
"Phải, tôi đã đến," ta nói. "Tôi đến để nhờ sự giúp đỡ của ông, Saruman Trắng." Và cái danh hiệu ấy hình như làm ông ta nổi giận.
"Thật vậy sao, Gandalf Xám!" ông ta giễu cợt. "Nhờ giúp đỡ? Ít khi nào người ta nghe thấy Gandalf Xám tìm kiếm sự giúp đỡ, một người đầy mưu mẹo và thông thái, lang thang trên các vùng đất, và luôn tự mình quan tâm trong mọi chuyện, dù nó có phải là chuyện của ông ta hay không."
Ta nhìn ông ta đầy kinh ngạc. "Nhưng nếu như tôi không lầm" tôi nói, "có những thứ đang chuyển động và điều này yêu cầu cần có sự hợp lực của tất cả sức mạnh của chúng ta."
'"Có thể thế lắm," ông ta nói, "nhưng ý nghĩ này đến với ông khá trễ. Ta không biết là ông đã che giấu ta, chủ tịch của Hội Đồng, một vấn đề quan trọng nhất? Bây giờ thì ông mang đến đây điều gì khi đã lê la ở cái vùng Quận ấy?"
'"Bộ Chín đã lại xuất hiện," ta trả lời. "Chúng đã băng qua Sông. Radagast nói với tôi như thế."
'"Radagast Nâu!" Saruman phá lên cười, và ông ta không che giấu sự khinh miệt của ông ta nữa. "Radagast, Người Thuần Hoá Chim Muông! Radagast Bình Dị! Radagast Ngu Xuẩn! Nhưng ông ta cũng có đủ trí khôn để đóng vai trò mà ta sắp đặt cho ông ta. Bởi vì ông đã đến, và đó là tất cả mục đích của thông điệp của ta. Và ông sẽ ở lại đây, Gandalf Xám ạ, nghỉ ngơi khỏi những chuyến du hành của mình. Vì ta là Saruman Thông Thái, Saruman, Người Chế Tạo Nhẫn, Saruman Muôn Màu!"
'Ta bèn quan sát và thấy rằng bộ áo choàng của ông ta, vốn thường rất trắng, lúc này thì không thế, mà đang lốm đốm đủ màu, và khi ông ta chuyển động thì chúng tỏa sáng và thay đổi màu sắc nhiều đến nỗi mắt ta như hóa dại.
'" Tôi thích màu trắng hơn," ta nói.
'"Trắng!" ông ta nghiến răng. "Đó chỉ là sự khởi đầu. Vải trắng có thể nhuộm. Một trang giấy trắng có thể viết đè lên; và ánh sáng trắng có thể bị bẻ gãy."
'"Trong trường hợp đó, thì nó không còn là màu trắng nữa," ta nói. "Và rồi sẽ phải vất vả để tìm được con đường khôn ngoan."
'"Ông không cần phải nói với ta như với những tên ngốc mà ông kết bạn," ông ta nói. "Ta mang ông đến đây không phải để được ông dạy dỗ, và để cho ông một chọn lựa."
'Ông ta tự mình đứng lên và bắt đầu diễn thuyết, như thể ông ta đang diễn tập ột buổi nói chuyện dài. "Những Ngày Xưa Cũ đã qua rồi. Những Ngày Tháng Giữa đang trôi qua. Những Ngày Trẻ Hơn đang đến. Thời đại của các Elves đã chấm dứt, nhưng thời đại của chúng ta đang đến: thế giới của Con Người, thế giới mà chúng ta phải cai trị. Nhưng chúng ta phải có quyền lực, quyền lực để ra lệnh cho tất cả những gì mà chúng ta muốn, vì chỉ có Nhà Thông Thái là thấy được những điều tốt đẹp.
'"Và hãy nghe đây, Gandalf ạ, ông bạn cũ và người giúp đỡ của ta!" ông ta nói, bước đến gần và nói bằng một giọng mềm mỏng hơn. "Ta nói chúng ta, vì điều đó có thể nghĩa là chúng ta, nếu ông cùng nhập bọn với ta. Một Quyền Lực mới đang dâng lên. Những đồng minh cũ và những chính sách cũ đang chống lại nó sẽ hoàn toàn không có ích với chúng ta. Không còn hi vọng gì cho người Elves hay Numenor đang tàn lụi. Điều này sẽ là một lựa chọn trước mặt ông, trước mặt chúng ta. Chúng ta có thể gia nhập với Quyền Lực này. Điều này sẽ là một điều thông minh, Gandalf ạ. Đó là một con đường đầy triển vọng. Chiến thắng của nó đang ở gần kề; và những ai giúp đỡ nó sẽ có những phần thưởng hậu hĩnh. Khi Quyền Lực trỗi dậy, bạn bè nó cũng sẽ trỗi dậy; và Nhà Thông Thái, như ta và ông, cuối cùng có thể đi trực tiếp đến đường đi của nó với sự kiên nhẫn, để điều khiển nó Chúng ta có thể đợi thời gian, chúng ta có thể giữ những suy nghĩ trong tim mình, có thể lấy làm tiếc cho những điều độc ác có thể được làm theo cách này, nhưng vì một mục đích cao cả sau cùng: Kiến Thức, Cai Trị, Mệnh Lệnh; tất cả những thứ mà cho đến lúc này chúng ta đã cố đạt đến trong vô vọng, bị cản trở nhiều hơn là giúp đỡ bởi những bạn bè yếu ớt hoặc thờ ơ của chúng ta. Không cần phải thế, sẽ không như thế nữa, bất kỳ sự thay đổi thật sự nào trong thiết kế của chúng ta, chỉ vì mục đích của chúng ta thôi."