Lời nói đầu
Khởi nghiệp từ Lý Thái Tổ và truyền tới Lý Chiêu Hoàng, trải qua 216 năm tồn tại với 9 đời vua nối nhau trị vì, mặc dù có những thăng trầm, biến cố nhưng triều Lý là triều đại được sử sách đánh giá cao bởi "không có vua nào thất đức lớn, nhiều vua thánh hiền, lâu năm thái bình, từ thời tiền cổ đến khi ấy chưa có triều đại nào hơn. Đại ước cách thống trị của đời vua chỉ cần pháp độ chứ không cần người cho lắm, chính sự chuộng khoan hậu không chuộng sự bạo tàn, đương khi vô sự thì cứ theo sách cũ giữ chế độ cũ, tuy là vua còn nhỏ tuổi mà vẫn thống trị nổi thiên hạ" (Việt sử tiêu án)
Nhà Lý có những đóng góp tích cực cho sự phát triển của đất nước và để lại dấu ấn sâu đậm trong xã hộ trên mọi phương diện văn hóa, tôn giáo, pháp luật, kinh tế, chính trị. Những dấu ấn lớn của triều Lý qua các công trình vật chất và tinh thần đến nay vẫn được lưu truyền, gìn giữ và được người đời ngợi ca, ngưỡng mộ. Một điều rất đặc biệt không thể không nhắc tới khi nói về triều Lý, đây chính là vương triều duy nhất có vua là nữ, đó là Lý Chiêu Hoàng, bà là vị vua thứ 9 và cũng là vụ vua cuối cùng của nhà Lý, đồng thời là nữ hoàng duy nhất trong lịch sử hơn 1000 năm tồn tại và phát triên của chế độ phong kiến Việt Nam.
Dưới nhãn quan Nho giáo, những đánh giá về Lý Chiêu Hoàng của các sử gia phong kiến thường thiên về phê phán, chỉ trích nặng nề; bên cạnh đó những ghi chép về bà cũng không nhiều, vì vậy, để dựng lại một cách khái quát nhất về cuộc đời, sự nghiệp, vai trò và ảnh hưởng của nhân vật đặc biệt này là hết sức khó khăn.
Cuốn sách "Lý Chiêu Hoàng, một đời sóng gió" được thực hiện với mong muốn qua các dấu ấn, câu chuyện lịch sử, giai thoại dân gian, truyền kỳ về Lý Chiêu Hoàng giúp người đọc hiểu và biết thêm những thông tin chính về vị vua nữ của một vương triều lớn trong lịch sử nước nhà. Bên cạnh đó xin giới thiệu một số bài thơ, truyện ngắn, kịch về Lý Chiêu Hoàng qua sáng tác của các tác giả với những cung bậc tình cảm, suy tư, hoài niệm đối với nữ nhân vật đặc biệt trong lịch sử dân tộc.
Mặc dù có nhiều cố gắng nhưng do những hạn chế nhất định, đặc biệt là nguồn tư liệu than khảo, trích dẫn không nhiều nên việc biên soạn cuốn sách không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong bạn đọc góp ý, phê bình.
Hà Nội, 07/07/2010