Mở đầu
Cứ mỗi lần con trai bà cùng gia đình ở Tokyo về thăm, Kayo lại đưa đứa cháu gái nhỏ Yuko ra ngoài đi dạo buổi sáng sớm. Họ bao giờ cũng đi bộ đến tận mũi Kannon, cực Đông bán đảo Miura. Thật là một khoảng cách hợp lý để đi dạo, tản bộ loanh quanh mũi Kannon rồi trở về nhà cũng chưa đến hai dặm đường.
Khi đứng trên mũi đài quan sát rộng tãi cho phép nhìn toàn cảnh từ mũi đất, Yuko thường sẽ vươn tay chỉ vào bất cứ thứ gì ngoài xa khơi khiến nó tò mò, rối rít kéo tay bà nội, làm bà chóng cả mặt bằng hàng đống câu hỏi. Kayo kiên nhẫn trả lời từng câu một. Yuko mới đến hôm qua – con bé đang nghỉ hè – và sẽ ở lại một tuần nữa. Với Kayo, viễn cảnh được dành thời gian bên cô cháu gái đơn giản là rất vui.
Quang cảnh nơi lõm vào sâu nhất trong vịnh Tokyo, quá cả khu công nghiệp Tokyo – Yokohama, vẫn còn chìm trong sương. Bạn chẳng mấy khi nhìn rõ hết phía bên kia, bởi vịnh Tokyo lớn hơn người ta vẫn tưởng. Trái lại, bên kia thủy đạo Uraga, những ngọn núi trên bán đảo Boso dường nhu trồi lên ngay trước mắt, và một rặng núi sừng sững, nổi bật trườn từ núi Nokogiri đến núi Kano.
Yuko buông tay khỏi rào chắn và vươn ra để cố bắt lấy thứ gì. Mũi Futtsu, với dải cát dài, thanh manh, đang nằm đó phía bên kia vịnh, dường như trong tầm tay.
Đường thẳng tưởng tượng nối liền mũi Futtsu với mũi Kannon chính là cửa ngõ vịnh Tokyo, đoàn tàu chở hành đang xếp thành hai hành thẳng tắp ra vào vịnh qua một luồng hàng hải. Yuko vẫy vẫy hai hàng tàu, từ chỗ nó và bà nội đang đứng trông chúng như hai dãy tàu đồ chơi.
Thủy triều chảy xiết chỗ hành lang hàng hải, và trên mặt nước đôi khi xuất hiện những vệt sọc dài. Thủy triều lên cao đưa nước từ đại dương bao la tràn vào vịnh, đến khi rút xuống lại mang hết mọi thứ trong đó đi. Có lẽ bởi thế mà người ta thường nói mọi rác rưởi ở vịnh Tokyo đều được gột sạch ở mũi Kannon và mũi Futtsu. Nếu vịnh Tokyo là một trái tim khổng lồ thì hai mũi đất nhô ra ở hai bên này giống như hai chiếc van lọc sạch rác rưởi khỏi nước biển, hoạt động theo mạch đập nhịp nhàng của thủy triều.
Nhưng đó không chỉ là vòng tuần hoàn của biển. Các con sông Edo, Ara. Sumina và Tama đều như những động mạch lớn bơm máu sạch cho vịnh Tokyo. Có rất nhiều loại rác bị đánh dạt lên bờ, từ lốp xe, giày dép, đồ chơi cũ của trẻ con đến những mảnh còn sót lại của con thuyền câu bị đắm và các biển số nhà bằng gỗ ghi địa chỉ ở tận Hachioji xa xôi. Một số thứ sẽ khiến bạn tự hỏi không hiểu con đường nào đã dẫn chúng đến biển: con ky bowling, xe lăn, dùi trống, đồ lót phụ nữ…
Sự chú ý của Yuko hướng sang những thứ trôi dạt dập dềnh giữa những con sóng.
Những vật nổi trôi đó có thể thắp sáng trí tưởng tượng của kẻ mới đến bờ biển. Một tấm phủ mô tô có thể gợi lên hình ảnh một tay lái xe lao thẳng qua cầu tàu xuống biển, còn một cái túi nylon nhét đầy những chiếc bơm kim tiêm đã qua sử dụng lại toát lên mùi tội ác. Mỗi thứ đồ bỏ đi này đều mang trong mình một câu chuyện riêng. Bất cứ thứ nào đặc biệt kích thích trí tò mò mà bạn nhìn thấy trên bãi biển đều tốt nhất là được để yên đó – bởi ngay khi bạn nhặt chúng lên, chúng sẽ bắt đầu kể cho bạn câu chuyện của mình. Nếu đó là một câu chuyện ấm lòng thì chẳng sao, nhưng nếu nó khiến máu bạn đông cứng thì lại là việc khác.
Đặc biệt nếu cháu yêu biển cả, cháu cần phải lưu tâm. Cháu nhặt được thứ như một chiếc găng tay cao su rồi nhận ra đó thật sự là một bàn tay bị cắt rời. Những thứ như thế có thể khiến cháu không bao giờ bén mảng tới bãi biển nữa. Cảm giác nhặt được một bàn tay có lẽ sẽ không dễ gì xưa tan đi được.
Kayo thường sẽ nói những lời kiểu như thế một cách tỉnh-khô để dọa cô cháu gái. Mỗi lần Yuko năn nỉ bà kể chuyện ma, Kayo lại thêu dệt nên một câu chuyện xoay quanh thứ gì đó trôi dạt trên biển.
Có lẽ cả tuần tới cô bé sẽ đòi nghe chuyện ma mỗi lần đi dạo buổi sáng, nhưng Kayo có hàng đống chuyện để kể, hết chuyện này lại đến chuyện mới. Kể từ khi bà nhặt được vật đó trên bờ biển vào một buổi sáng hai mươi năm trước, khi bà chỉ vừa mới bắt đầu những cuộc đi dạo lúc bình minh, trí tưởng tượng của bà vẫn luôn hoạt động tích cực như và hơn thế. Giờ thì bà có thể lôi ra vô số các câu chuyện kỳ lạ từ những mảnh vụn trôi dạt đang dập dềnh bên mép nước.
“Không có kho báu ạ?” Yuko muốn biết liệu có bao giờ sóng đánh giạt vào những thứ tử tế hơn, có thể từ những miền đất xa xôi, chứ không phải chỉ toàn những thứ đáng sợ.
Đủ loại tàu bè, từ những con thuyền nhỏ đến những con tàu khổng lồ, đang hối hả miệt mài trên luồng nước hẹp trong vịnh dưới kia. Sao lại không thể có chuyện thỉnh thoảng một hòm chau báu rớt khỏi cabin con tàu nào đó xuống nước? Yuko lý luận.
“Bà đâu có nói là bà chẳng bao giờ thấy kho báu đâu nào”, Kayo đáp mơ hồ.
“Cháu có nó được không ạ?!” Dù Yuko chẳng biết chính xác kho báu là gì, con bé vẫn khao khát có nó ngay lập tức.
“Bà có thể cho cháu,” Kayo nói, gợi ý rằng đề nghị này có điều kiện.
“Nếu gì ạ?!”
“Nếu cháu bầu bạn với bà suốt tuần nay, khi bà đi dạo.”
“Tất nhiên rồi ạ!”
“Rồi cháu sẽ có được kho báu vào sáng hôm cháu về Tokyo.”
“Bà hứa nhé?”
Để xác nhận vụ thỏa thuận, hai bà cháu làm một nghi thức cam kết mà trẻ con hay làm. Yuko có thể sẽ không thích kho báu – hoặc thậm chí không đồng ý rằng đó là một kho báu. Để đảm bảo cô cháu gái không thấy mình bị lừa, Kayo cần phải thêu dệt nên nhiều chuyện kể hơn, như thế khung cảnh nơi những lời ấy bật ra sẽ luôn sống động trong tâm trí Yuko.
Chỉ có một điều chắc chắn với Kayo. Trên con đường đời còn dài trước mặt Yuko, sẽ có lúc kho báu ấy bộc lộ giá trị của nó.