Chương 12 - Phần 2
Nếu không có cuộc gặp gỡ trước đó thì coi như câu chuyện kết thúc!" Bà Bantry nói. "Tôi dám chắc điều đó. Có gì là khó đâu chuyện có người nhắn cô ta đi ra phố? Từ Paddington cô ta gọi máy về, hay có thể từ một nhà ga nào đó dặn người giúp việc ra đó gặp, từ đây cô ta quay trở về lại. Đúng hẹn anh chàng kia tới nhà giả vờ say ma túy, cô em dựng chuyện nhà có trộm, phóng đại ra cho thêm phần ly kỳ. Cô ta gọi báo cho cảnh sát, mô tả hình dạng kẻ đứng ra chịu tội, rồi lại bỏ đi ra phố. Tới nơi đón chuyến tàu chót về nhà giả vờ như người không hay biết chuyện gì."
"Này Dolly, vì sao cô nàng muốn đánh cắp món nữ trang của mình."
"Chuyện đó bình thường," bà Bantry nói. "Vả lại, tôi có thể nghĩ ra hàng trăm lý do khác. Nàng đang cần tiền... lão Herman không cho nàng giữ tiền mặt, nàng bịa chuyện mất của, lén đem đi bán lấy tiền xài. Hay biết đâu là nàng bị một tên hăm dọa đòi tông tiền nếu không gã đi báo cho chồng nàng, hoặc là cho bà vợ lão Herman biết. Hoặc là nàng đem bán từ hồi nào, đến khi Herman hay được đòi lấy ra cho coi, lão nổi giận đùng đùng, nàng mới nghĩ mưu mẹo đánh lừa. Mấy việc đó trong truyện trinh thám thiếu gì. Hay là thế này nàng tráo vô đó một món đồ giả làm rập theo đúng mẫu hàng. Còn cái này, táo bạo hơn, trong tiểu thuyết chưa nói tới... nàng phao cho ăn trộm lấy, rồi đem trả lại y nguyên chỗ cũ lão thưởng cho một món tiền hậu hĩ. Vậy là nàng ăn được cả hai bên. Mấy người đó theo tôi là hạng người xảo quyệt hết cỡ."
"Bà thật là tài tình, Dolly." Jane khâm phục nói. "Tôi chưa nghĩ ra điều đó."
"Cô em cũng xứng đáng được ca ngợi, tuy là cô nàng kia không thừa nhận. Hắn biết cách thảo điện tín, để đánh lừa cô nàng, và nhờ một bà giúp đỡ để thi hành kế hoạch trọn vẹn. Không có ai muốn thắc mắc vì sao gã viện cớ vắng mặt."
"Bà nghĩ sao, bà Marple?" Jane hỏi, quay qua nhìn bà già nãy giờ ngồi lặng thinh. Bà cau mày lóng ngóng.
"Này cô, thiệt tình tôi biết nói gì đây. Ngài Henry sẽ cười cho bởi lần này không ai tới giúp tôi đâu. Có nhiều vấn đề tự phát sinh. Cụ thể như là vấn đề người giúp việc. Trong hoàn cảnh một gia đình lộn xộn như vậy, bọn tôi tớ phải biết rõ mọi chuyện trong nhà và một người con gái đàng hoàng không thể thế vô chỗ người giúp việc... mẹ nàng không cho. Tôi nghĩ ngay là người giúp việc. Không được bà chủ tin cậy. Bà thông đồng với bọn trộm. Bà bỏ nhà đó ra đi lên London, dù đã biết rõ cú điện thoại giả danh gọi tới nhằm đánh hướng mọi người. Tôi cho đây một lối thoát hợp lý cho vấn đề. Nếu là bọn trộm tay ngang thì không đáng nói. Trong vụ này phải nói là có sự tham gia của người giúp việc."
Bà Marple dừng lại mơ màng kể lể:
"Tôi thì cho là... vâng, tôi muốn nói trong vụ này có một người xen vô. Giả sử có một người vì tư thù chẳng hạn? Anh chàng đối xử tệ với một nữ diễn viên? Cô em thấy vậy đã ổn chưa? Một cách để lôi kéo anh chàng kia vô cuộc. Vấn đề chỉ có bấy nhiêu. Như vậy, cũng chưa đầy đủ..."
"Sao, thưa bác sĩ, không nghe ông nói gì hết." Jane lên tiếng. "Tôi quên ông rồi."
"Tôi luôn luôn bị bỏ quên," bác sĩ buồn bã nói. "Một người đứng bên lề."
"À, không!" Jane nói. "Sao ông nói vậy."
"Tôi luôn tán thành mọi ý kiến... nhưng cho tới lúc này chưa thấy một ý kiến nào nghe được. Có thể tôi nhầm lẫn chăng, khi cho là bà vợ ông ta nhúng tay vô vụ này. Bà vợ lão Herman đó. Bởi chưa có đủ chứng cớ đưa ra, cô em sẽ ngạc nhiên nếu được nghe nhắc lại một việc khó tin... rất cực kì khó tin, một bà vợ có ý đồ xấu."
"Chà! Bác sĩ Lloyd," bà Marple kêu lên thích thú. "Ngài thật là tài tình. Tôi chưa bao giờ nghĩ ra đó là bàPebmarsh đáng thương kia."
Jane nhìn sâu vô mắt bà.
"Bà Pebmarsh nào?"
"Ờ" bà Marple còn lưỡng lự. "Không hiểu sao tôi lại nhớ đến bà trong vụ này. Bà là thợ giặt ủi. Bà lấy chiếc kim cài trên áo bờ lu bằng đá mắt mèo đem qua nhà khác cất."
Jane càng rối hơn lúc nãy.
"Vậy là quá rõ ràng rồi còn gì, phải không bà Marple?" Ngài Henry nheo mắt nói.
Nhưng lạ thay nghe nói thế bà Marple lắc đầu.
"Không, không đâu. Nghe qua tôi đang còn lúng túng chưa biết nói sao. Tôi muốn nói là...
gặp khi hữu sự nên đoàn kết với nhau hơn. Đó là ý tôi rút ra sau câu chuyện cô Helier vừa kể."
"Thiệt tình mà nói những cái ngụ ý về đạo lý làm người trong câu chuyện tôi chợt quên mất," ngài Henry trịnh trọng nói. "Thể nào rồi tôi sẽ xét lại quan điểm đó, chờ đến khi cô Helier cho biết hướng giải quyết ra sao."
"Ô kìa." Jane bối rối nói.
"Tôi nhận thấy nên nói như hồi còn nhỏ, 'bỏ cuộc', chỉ có mỗi mình cô Helier được vinh dự đưa ra một câu chuyện rối mù đến nỗi bà Marple phải chào thua."
"Vậy là bỏ cuộc hết sao?" Jane hỏi.
"Vâng." Không nghe ai lên tiếng, chờ mãi không thấy, ngài Henry sắm vai người phát ngôn một lần nữa. "Tức là nên giữ nguyên hay bỏ tất cả các giải pháp vừa nói sơ qua như một bước thử nghiệm. Phía các ông mỗi người cho một, bà Marple được hai, còn chẳng một chục là của bà B."
"Đâu tới một chục," bà Bantry nói "Cùng một đề tài nhìn ở nhiều góc độ khác nhau. Có phải tôi đã nhắc ông nhiều lần đừng gọi tôi là bà B."
"Vậy là tất cả bỏ cuộc." Jane ngẫm nghĩ nói. "Khá lắm."
Nàng ngả người ra sau ghế, nhìn xuống mấy ngón tay sơn bóng một cách vô tư.
"Chà," bà Bantry nói. "Này, Jane. Kết cuộc ra sao?"
"Kết cuộc?"
"Ờ. Sự thật ra làm sao?"
Jane nhìn sâu vô mắt bà.
"Tôi chả biết nó ra làm sao."
"Sao?"
"Đó là điều tôi nghĩ mãi trong đầu. Bởi quý vị đủ tài sức và bất kỳ ai cũng có thể nêu lên cho tôi biết."
Mọi người cảm thấy khó chịu. Nhìn thấy Jane đẹp thật... nhưng ngay lúc này ai cũng phải nghĩ... cách nói ngu xuẩn đó chắc còn lâu dài. Ngay cả người có tâm hồn cao siêu cũng không muốn bỏ qua.
"Vậy là còn lâu mới tìm ra đâu là sự thật." Ngài Henry nói.
"Không, cho nên như tôi đã nói lẽ ra quý vị nên kể cho tôi nghe."
Jane cảm thấy tự ái, nàng tỏ ra bất bình.
"Vâng... tôi cảm thấy... cảm thấy..." Đại tá Bantry muốn nói ra nhưng nghẹn lời.
"Cô có tính hay hờn, Jane." Bà vợ ông nói. "Dù sao tôi vẫn cho là tôi luôn luôn nghĩ đúng. Nếu cô kể ra hết tên các nhân vật, tôi càng tin hơn."
"Tôi không thể làm thế." Jane chậm rãi nói.
"Không nên," bà Marple nói. "Helier làm sao dám nói ra."
"Được chứ có sao đâu," bà Bantry nói, "thảo nào cô em có vẻ bí mật. Bọn tôi già rồi ít phải chịu tai tiếng. Dù sao cô em có thể cho biết ai là nhân vật quan trọng trong vụ này."
Jane có lắc đầu, bà Marple giữ vững quan điểm nghiêng về phía Jane.
"Một câu chuyện đáng thương." Bà nói.
"Không," Jane thiệt tình nói. "Tôi thấy là... tôi thấy thích là đằng khác."
"Vâng, có lẽ vậy," bà Marple nói. "Chẳng qua là một cách để chuyển đổi đề tài. Cô em đang thử đóng kịch gì đấy?"
"Smith."
"À, ra thế. Có phải là kịch của nhà văn Somerest Maugham. Ông viết nhiều vở hay lắm. Tôi đã được xem qua khá nhiều vở."
"Cô em muốn diễn lại vở này nhân dịp đi lưu diễn mùa thu sắp tới phải không?" Bà Bantry hỏi.
Jane gật.
"Thôi," bà Marple đứng lên. "Tôi xin kiếu về trước! Trễ mất rồi! Dù sao cũng đã được tham dự một buổi gặp mặt thật thú vị. Không ngờ sôi nổi đến vậy. Tôi nghĩ câu chuyện của cô Helier đáng được tán thưởng, quý vị đồng ý chứ?"
"Rất tiếc đã làm cho bà phật ý," Jane nói. "Không được nghe cho hết phần cuối. Lẽ ra tôi phải kể ra trước cho kịp."
Nàng có vẻ như hối tiếc. Bác sĩ Lloyd nhã nhặn đứng dậy nói.
"Này cô, sao phải vội? Cô nêu lên một vấn đề tế nhị làm cho chúng tôi sáng trí ra. Chỉ đáng tiếc là chúng ta không giải quyết được vấn đề."
"Đó là ông nói về ông," bà Bantry nói. "Tôi đã tìm ra được câu giải đáp. Bảo đảm là chính xác."
"Bà hiểu, tôi tin bà đã hiểu," Jane nói. "Nghe bà nói có lý."
"Trong bảy câu giải đáp cô em chọn câu nào?" Ngài Henry hỏi trêu nàng.
Bác sĩ Lloyd xông xáo giúp bà Marple xỏ đôi ủng vô chân. "Chỉ nhỡ lúc cần." Bà già nói cho ông biết. Ông bác sĩ đưa bà ra về. Quấn thêm mấy lớp khăn cho đỡ lạnh, bà Marple chúc mọi người ngủ ngon. Bà bước tới chỗ cô Helier sau cùng, nghiêng người nói như vô tai nữ diễn viên. Bất chợt Jane kêu lên một tiếng: "Ôi!" khiến mọi người kinh ngạc, quay lại nhìn.
Vừa gật đầu vừa cười, bà Marple bước ra ngoài, Jane Helier trố mắt nhìn theo.
"Cô em buồn ngủ chưa, Jane?" Bà Bantry hỏi.
"Cô em sao vậy? Hai mắt nhìn chăm chăm như là thấy ma vậy?"
Thở ra một hơi Jane tỉnh lại, nhìn nụ cười xinh không giấu được mối cảm xúc thoáng hiện trên môi, nàng đứng dậy bước theo bà chủ nhà đi lên lầu. Bà Bantry đưa nàng lên tận nơi.
"Lò sưởi gần muốn tắt rồi." Bà Bantry vừa nói, bà thò tay khều than không thấy gì. "Chả làm được gì, bọn giúp việc nhà tệ thật."
"Tưởng đâu tôi nay mình thức khuya. Sao, nhìn đồng hồ hơn một giờ sáng!"
"Bà thấy trên đời này có ai như bà ấy không?" Jane Helier hỏi.
Nàng ngồi xuống bên mép giường mặt mày đăm chiêu.
"Có phải bà giúp việc?"
"Không phải. Nhưng bà già đáng buồn cười kia... tên gì nhỉ... có phải là Marple?"
"À, tôi không rõ. Chắc là bà ta ở đâu trong làng này."
"Trời ơi," Jane nói. "Tôi biết tính sao đây?"
Nàng thở ra một hơi.
"Cô sao vậy?"
"Tôi đang lo."
"Lo gì?"
"Dolly." Jane Helier như có linh tính nói ra: "Bà biết lúc ra về bà già kỳ cục kia nói với tôi gì không?"
"Không, nói sao?"
"Bà nói: 'Nghe này, nếu là em tôi không chịu vậy đâu. Đừng lệ thuộc vô một bà nào hết cho dù bà ta là bạn thân nhất của em.' Bà biết không Dolly, bà ta nói vậy mà đúng."
"Một câu dạy đời chăng? Ờ, có thể là vậy. Nhưng thực tế nó khác."
"Tôi đoán là bà không tin vào đàn bà. Còn tôi phải lệ thuộc vô cô ấy, không ngờ tôi phải chịu vậy."
"Người đàn bà em vừa nhắc đó là ai?"
"Netta Green, người đóng thế vai."
"Bà Marple làm gì biết được người đóng thay là ai?"
"Giả sử bà đoán chừng thôi... nhưng tôi không hiểu sao."
"Jane, cô nói thiệt đi cô muốn kể cho tôi nghe chuyện gì đây?"
"Một câu chuyện. Chuyện tôi vừa kể ban nãy. Dolly, người đàn bà đó chính là người cuỗm mất Claud từ tay tôi."
Bà Bantry gật, cố nhớ lại mối tình đầu dang dở của Jane, chính là anh chàng diễn viên Claud Averbury.
"Gã cưới cô ta, lẽ ra tôi phải nói cho gã biết về sau này sẽ ra sao. Claud không biết chuyện đó, cô nàng vẫn lui tới với lão Joseph Salmon... thường đến nghỉ cuối tuần tại ngôi nhà nghỉ mát như tôi đã kể lại. Tôi muốn cô ta tự khai ra... tôi muốn cho mọi người thấy cô ta là hạng người ra sao. Bà đã rõ chưa, sau cái vụ trộm đó, mọi chuyện đã lộ rõ nguyên hình."
"Jane!" Bà Bantry há hốc mồm. "Có phải cô đã dựng lên câu chuyện này."
Jane gật:
"Cho nên tôi chọn vở Smith. Tôi mặc sẵn trong người bộ đồ người hầu phòng, cần là có ngay. Đến khi nghe gọi tới bót cảnh sát tôi chỉ việc nói đang diễn tuồng với người đóng vai thế tại khách sạn. Thật ra lúc đó bọn tôi đang có mặt tại nhà nghỉ mát. Tôi chỉ việc mở cửa bưng khay cocktail vô, Netta giả vờ đóng vai tôi. Sau cùng gã không còn gặp lại cô ta nữa đâu và không lo chuyện gã nhớ mặt cô ta. Tôi phải hoàn toàn lột xác giả như người hầu phòng, hơn nữa, chả có ai ra vô dòm ngó tới mấy người hầu hạ phục vụ, vì họ cũng là người bình thường. Bọn tôi chực lừa gã ra ngoài, lấy theo hộp nữ trang, gọi báo đồn cảnh sát rồi quay về lại khách sạn. Tôi không muốn cho anh chàng kia phải chịu thiệt thòi nhưng ngài Henry không nghĩ như vậy, phải không? Lúc đó tên tuổi nàng được đăng trên báo... và Claud sẽ nhìn thấy cô nàng mặt mũi ra sao."
Bà Bantry ngồi xuống càu nhàu.
"Ôi! Đầu óc tôi muốn điên lên. Vậy là từ trước nay - Jane Helier, cô em dám lừa cả bọn tôi. Rồi đem mấy chuyện đó ra kể lại!"
"Tôi là một diễn viên có hạng." Jane kiêu hãnh đáp. "Tôi trước sau vẫn vậy, dù ai có muốn nói gì cũng chẳng sao. Tôi chưa lần nào tự đánh lừa mình, có phải không?"
"Bà Marple nói nghe có lý," bà Bantry lầm bầm trong miệng. "Tính cách con người. À, vâng, tính cách con người. Này Jane, cô bạn thân yêu, cô em có nghĩ là bọn trộm là chuyện nhỏ, còn cô em đây có thể bị vô tù không?"
"Vâng, nhưng chẳng có ai đoán ra được." Jane nói.
Trừ bà Marple, nàng lại đăm chiêu nghĩ ngợi. "Dolly, thiệt tình bà có nghĩ trên đời này còn nhiều người như bà ta không?"
"Phải nói là không," bà Bantry nói.
Jane lại thở ra.
"Dù sao cũng chớ nên liều lĩnh. Nhưng tôi còn chịu lệ thuộc Netta... sự thật như vậy. Cô ta muốn trở mặt phản lại tôi hoặc đòi tống tiền hay các thứ khác. Cô ta giúp tôi nhớ ra từng chi tiết, hết lòng vì tôi, nhưng có mấy ai hiểu được đàn bà. Không, tôi biết bà Marple nghĩ có lý. Tôi chớ nên chơi trò liều lĩnh."
"Nhưng mà cô em đã trót liều rồi đấy."
"Chao ôi, không phải đâu," Jane trợn trừng đôi mắt xanh. "Bà chưa biết gì sao? Mấy chuyện đó chưa hề xảy ra! Tôi đang làm một cuộc thử nghiệm với kẻ vô danh, nói đại khái là vậy."
"Tôi không dám nói hiểu được từ ngữ trong giới kịch trường." Bà Bantry thiệt tình nói, "cô em có ý định giới thiệu một vở kịch sắp ra mắt tới đây... chứ không phải chuyện đã xảy ra."
"Tôi định cho diễn vào mùa thu tới đây... tức là nhằm tháng chín. Giờ chưa biết phải làm gì đây."
"Còn Jane Marple đoán chừng... đã đoán ra được sự thực nhưng không muốn nói cho bọn tôi biết." Bà Bantry tức giận nói.
"Vì vậy nên bà ta mới nói là... phụ nữ nên đoàn kết với nhau. Bà ta không muốn tôi bẽ mặt trước mặt bọn đàn ông. Thế cũng hay. Tôi không thắc mắc chuyện bà đang nghĩ trong đầu, Dolly."
"Vậy thì, bỏ qua chuyện đó đi, Jane. Tôi van xin cô."
"Tôi cũng muốn bỏ," cô Helier nói lầm bầm. "Biết đâu sẽ còn một bà Marple khác nữa..."