Chương 13 - Phần 1
MỘT VỤ CHẾT ĐUỐI
Ngài Henry Clithering, cựu cảnh sát trưởng Scotland Yard đang ở lại nhà Bantry, một nơi gần ngôi làng st Mary Mead.
Sáng thứ Bảy, đang lúc sảng khoái nhất đi trở xuống phòng ăn sáng vào mười giờ mười lăm, suýt nữa ông va phải vô người bà Bantry trước cửa phòng ăn. Bà loay hoay từ trong chạy vụt ra, mặt mày hớt hơ hớt hải.
Đại tá Bantry đã ngồi vô bàn. "Chào ông bạn, khỏe chớ. Xin cứ tự nhiên."
Ngài Henry kéo ghế ngồi. Vừa ngồi xuống, món ăn sáng đã dọn sẵn ra bàn, chủ nhà mở lời.
"Sáng nay Dolly trong người bồn chồn nóng nảy."
"Vâng, tôi cũng thấy vậy." Ngài Henry nhỏ nhẹ nói.
Ngài nghĩ trong đầu. "Bà ấy xưa nay tính điềm đạm, có bao giờ tất bật như bữa nay. Ngài Henry quen nhìn bà quanh năm tất bật với việc làm vườn.
"Vâng," đại tá Bantry nói. "Chỉ có sáng sớm nay là lăng xăng thế đó. Chuyện con bé trong làng... con gái bà Emmot... bà Emmot là người trông coi nhà Blue Boar."
"À, ra thế."
"Vâng." Đại tá Bantry trầm ngâm: "Con bé mặt mũi xinh ghê. Nó vừa gặp chuyện lôi thôi. Chuyện thường ngày ở làng. Vì nó mà tôi với bà Dolly vừa cãi nhau một trận muốn điên cái đầu. Đàn bà có mấy ai thấy xa trông rộng. Dolly tức giận vì con bé... ông biết đàn bà mà... đàn ông thì thô bạo... thật là phức tạp. Nói vậy mà không phải vậy... thời xưa không như thời nay. Bọn con gái nó biết thân nó. Mấy thằng lăng nhăng đâu phải tên nào cũng đểu cáng. Nửa này nửa nọ. Tôi thích anh chàng Standford. Hắn mới lớn lên và không phải là một thằng sở khanh đâu."
"Thì ra anh chàng Standford gây ra chuyện lôi thôi cho con bé?"
"Hắn chứ ai. Tôi không rành mấy chuyện đó," ông Đại tá dè dặt nói. "Nghe đồn vậy thôi. Ông biết chuyện đó chứ! Ông thấy chưa, tôi chả biết gì hết. Tôi không phải như Dolly... tính bà bộp chộp, cứ nghĩ người ta có tội. Mặc xác, phải biết giữ mồm giữ miệng. Ông thấy không... phải điều tra cho rõ đầu đuôi."
"Điều tra?"
Đại tá Bantry trố mắt nhìn.
"Vâng. Tôi kể cho ông nghe chưa? Con bé nhảy xuống sông tự vẫn. Chuyện đồn ầm cả lên, chả ra gì."
"Khiếp thật," ngài Henry nói.
"Khiếp chứ. Tôi chúa ghét mấy chuyện đó. Tội nghiệp con bé. Cha nó xưa nay tính khắt khe, coi bộ con bé chịu không nổi."
Ông bỏ ngang câu chuyện.
"Bà Dolly cũng thấy bực mình theo."
"Chỗ nó tự vẫn là ở đâu?"
"Ngoài bờ sông. Chỗ này nước chảy xiết. Ra tới đó thấy con đường mòn có chiếc cầu bắc qua. Ai cũng tưởng nó nhảy xuống chỗ đó. Thôi, thôi đừng nghĩ tới làm gì."
Nghe tiếng sột soạt. Đại tá Bantry giở báo ra coi, muốn quên câu chuyện buồn thảm để theo dõi tin tức trong nước.
Ngài Henry thích để tai nghe chuyện xảy ra trong làng. Sau bữa ăn sáng ông nằm một mình trên chiếc ghế bành ngoài bãi cỏ, kéo sập chiếc mũ xuống che mắt, ngẫm nghĩ việc đời.
Khoảng mười một giờ rưỡi người hầu phòng bước qua sân cỏ, tới gần chỗ ông.
"Thưa ngài, có bà Marple cần gặp ngài."
"Bà Marple à?"
Ngài Henry ngồi dậy, đưa tay sửa chiếc mũ ngay ngắn. Nghe nhắc tên ông giật mình. Ông còn nhớ bà Marple... cung cách trầm lặng của một bà già chưa chồng, đầu óc minh mẫn lạ lùng, ông nhớ lại còn tới cả chục vụ án chưa tìm thấy lời giải... không hiểu làm sao "bà già quê" cứ qua mỗi vụ lại tìm ra lời giải một cách chính xác mới hay chứ. Ngài Henry khâm phục bà sát đất. Ông đang phân vân ngọn gió nào đưa bà tới đây.
Bà Marple ngồi chờ trong phòng khách, vẫn tư thế ngồi thẳng lưng, chiếc giỏ đựng mấy món hàng lạ mắt xếp bên cạnh chỗ ngồi. Hai bên má phơn phớt hồng, gương mặt có vẻ bối rối.
"Thưa ngài Henry... rất hân hạnh. Thật may mắn được gặp ngài, nghe nói ngài mới về đây nghỉ ngơi. Mong ngài bỏ lỗi cho."
"Thiệt ra tôi rất vui mừng mới phải," ngài Henry nói, chìa tay ra bắt. "Giờ này bà Bantry đâu đã về."
"Vâng," bà Marple nói. "Lúc đi ngang qua nhìn thấy bà ấy đang nói chuyện với ông hàng thịt Footit. Hôm qua con chó Henry Footit bị xe cán... ông ấy mới mua về nuôi, đặt tên cho nó. Giống chó fox, nó lớn xác sủa vang, mấy ông hàng thịt thích lắm."
"Ờ nó đấy," ngài Henry nói.
"Cũng may bà ấy đi vắng," bà Marple nói. "Tôi đến đây mục đích gặp ông, do chuyện đau thương vừa nói đến."
"Chuyện Henry Footit?" Nghe nói ngài Henry đâm hoảng hỏi lại.
Bà Marple nhìn ông muốn tránh.
"Không, không phải. Tôi muốn nói Rose Emmott, ngài nghe rõ chứ?"
Ngài Henry gật.
"Bà Bantry có cho tôi hay. Khổ thật."
Nghe nói ngài ngạc nhiên. Không hiểu sao bà Marple muốn gặp ngài hỏi chuyện Rose Emmott.
Bà Marple lại ngồi xuống. Ngài Henry làm theo. Vừa mở lời nhưng thoáng nhìn nét mặt bà thấy khác hơn ban nãy, trang trọng, nghiêm chỉnh.
"Chắc ngài còn nhớ, Henry, tôi với ngài cùng tham dự nhiều vai rất là vui nhộn. Tưởng tượng ra chuyện ly kỳ rồi kết thúc nhẹ nhàng. Ngài còn khen tôi sắm vai không đến nỗi tệ."
"Bà làm cho bọn tôi chới với một phen." Ngài Henry nói giọng thành thật. "Bà có biệt tài tìm ra đâu là sự thật. Bà còn nêu lên mấy vụ điển hình ở làng bên, cung cấp thêm manh mối."
Ngài vừa cười vừa nói, bà Marple không cười. Bà giữ vẻ mặt lạnh như pho tượng.
"Nghe ngài đang ở đây tôi phải tìm tới đây. Nhưng tôi sợ nói ra e rằng ngài sẽ cười cho."
Qua việc này ngài thấy bà thành khẩn.
"Ô không tôi không dám cười đâu," ngài nhỏ nhẹ nói.
"Thưa ngài Henry... con bé này... Rose Emmott. Không phải nó nhảy sông tự vẫn... người ta giết nó... Tôi còn biết ai là thủ phạm."
Ngài Henry nghe qua sững sờ một lúc. Vẫn giọng nói bình thản, bà Marple không có vẻ gì xúc động. Bà muốn trình bày một việc bình thường trên đời này với tất cả tấm lòng.
"Đây là một việc hệ trọng, bà Marple." Ngài Henry lấy lại bình tĩnh nói.
Bà khẽ gật đầu lia lịa.
"Tôi hiểu... tôi hiểu... cho nên tôi mới tới đây."
"Nhưng coi kìa, bà đừng trông mong vô tôi. Dạo này tôi chỉ là một phó thường dân. Nếu bà muốn nêu vấn đề chuyên môn thì ta nên tới đồn cảnh sát."
"Tôi thấy không nên," bà Marple nói.
"Sao lại không?"
"Bởi ông biết đó, tôi không có một, một chút... theo như ông thường nói là kiến thức."
"Tức là bà chỉ có thể đoán thôi."
"Ông muốn nói thế nào cũng được, nhưng thật ra đâu phải vậy. Tôi biết. Ở địa vị của tôi nếu muốn nêu lên ý kiến riêng của tôi cho viên thanh tra mật thám Drewitt nghe... chà, chắc ông sẽ cười. Thiệt tình, không biết có nên trách ông ấy không. Phải nói khó mà hiểu cho hết các vấn đề chuyên môn."
"Cụ thể như là..." Ngài Henry nói xen vô.
Bà Marple khẽ nhếch mép cười.
"Nếu tôi phải kể thì đó là chuyện anh chàng bán rau Peasegood đã bỏ mối cho đứa cháu gái tôi, thay vì bỏ cà rốt như mọi bữa hắn lại đem bỏ hàng củ cải như mấy năm trước đây..." Bà ngưng giữa chừng.
"Một cái tên xứng đáng là một thương hiệu," ngài Henry nói nhỏ. "Bà muốn nói chỉ cần phán đoán manh mối nhờ đối chiếu một vụ tương tự."
"Tôi biết bản tính con người," bà Marple nói. "Thật là vô lý nếu bao nhiêu năm ở trong làng mà không biết tính từng người. Vấn đề đặt ra là ngài có tin tôi hay là không?"
Bà nhìn sâu vô mắt ông. Hai bên má đỏ ửng. Bà nhìn thẳng vào ông không một chút do dự.
Trong cuộc sống ngài Henry đã từng trải. Ngài nói đâu ra đó, không dài dòng. Không cầu kì và lập dị như bà Marple, ngài hiểu chuyện.
"Tôi phải tin bà, bà Marple. Nhưng tôi chưa hiểu sao bà buộc tôi phải biết về vụ này, và vì sao bà tìm tới đây."
"Tôi đã nghĩ đi nghĩ lại," bà Marple nói. "Tôi suy nghĩ kỹ bằng chứng. Tôi muốn ông nên nhìn thẳng vô vấn đề viên thanh tra Drewit, thích tâng bốc lên mây, tôi biết. Tất nhiên là với vụ việc nghiêm trọng hơn chắc chắn đại tá cảnh sát trưởng Melchett sẽ hợp tác với ông."
Bà nhìn ông như van lơn.
"Dựa trên cơ sở nào bà muốn nhờ tôi giúp một tay?"
"Tôi nghĩ ra..." Bà Marple nói. "Phải viết tên... chỉ cần có tên trên mảnh giấy đưa cho ông. Nếu lỡ khi bị điều tra ông phải nói là... người này... không dính dáng tới vụ án. Mà này, có thể là tôi nhầm."
Bà dừng lại bất chợt rùng mình. "Phải nói là khiếp... khiếp thật... nếu một người vô tội phải bị treo cổ."
"Sao thế này..." Ngài Henry kêu lên hoảng hốt.
Bà quay lại nhìn ông sừng sờ.
"Có thể tôi nhầm... mặc dù tôi nghĩ như vậy. Viên thanh tra Drewitt là một nhân vật kỳ tài. Nhưng sự cẩn tắc của một người thông minh lại rất nguy hiểm. Nó sẽ trượt rất xa."
Ngài Henry nhìn bà tấm tắc.
Lần này tìm kiếm một hồi bà Marple lôi ra chiếc túi đựng sổ tay, xé ra một mảnh giấy viết tên rồi xếp đôi lại đưa qua cho ngài Henry.
Ông mở ra coi. Chả có gì nhưng ông lại nhướng mày, nhìn qua bà Marple tay nhét mảnh giấy vô túi.
"Đấy, đấy," ngài nói. "Chuyện này coi bộ ly kỳ. Trước giờ tôi chưa gặp, nhưng tôi sẽ hậu thuẫn cho bà, bà Marple."
Ngài Henry đang ngồi bên trong phòng cùng với đại tá Melchett cảnh sát trưởng và viên thanh tra mật thám Drewitt.
Ông cảnh sát trưởng dáng người nhỏ thó, tướng nhà binh trông dữ dằn. Viên thanh tra cao lớn, bề ngoài trông lanh lẹ.
"Rõ ràng là tôi muốn xen vô chuyện mấy ông. Ngài Henry cười nói "Tôi chưa tiện nói ra đây..."
"Kìa ông bạn, chúng tôi mừng lắm. Đấy là một việc làm đáng khích lệ."
"Chúng tôi lấy làm vinh dự, thưa ngài Henry." Viên thanh tra nói.
Ông cảnh sát trưởng nghĩ trong đầu: "Chán lắm, ông bạn, chuyện nhà Bantry. Ông chồng thì bôi bác nhà nước, bà vợ nói chuyện lảm nhảm mấy thứ rau củ."
Viên thanh tra thì nghĩ khác: "Tiếc là ta không được xử lý một việc hóc búa thế này. Một bộ óc nhạy bén nhất nước Anh. Ta có nghe nói. Tiếc là khi nói ông ta đã nghĩ ra."
Ông cảnh sát trưởng mạnh dạn nói:
"Tôi e rằng chuyện này có gì mờ ám. Ban đầu có thể là cô nàng ngã xuống sông, chuyện bất cẩn khi sinh hoạt thường ngày. May thay có bác sĩ Haydock, ông khám nghiệm tỉ mỉ. Một vết bầm trên cánh tay - phía tay trong. Vết thương do trước lúc tai nạn xảy ra. Tức là anh chàng kia níu tay cô ta xô xuống nước."
"Tức là phải ra sức?"
"Không cần phải ráng, không có dấu hiệu cho thấy nạn nhân vùng vẫy... bởi lúc đó cô ta bị níu tay bất thình lình, trên chiếc cầu trơn trợt. Nếu vậy muốn xô cô ta té xuống có khó gì đâu... cầu không bắt tay vịn."
"Ngài còn nhớ rõ nơi vụ việc xảy ra?"
"Có chứ. Trong làng có một thằng nhóc... Jimmy Brown... mười hai tuổi, lúc đó nó đang ở trong lùm cây bên kia sông, nghe thấy tiếng kêu la của một người từ phía chiếc cầu và một tiếng rơi bõm xuống nước, trời chạng vạng nhìn mọi thứ lờ mờ, không rõ. Ngay tức thì nó nhìn thấy một vật màu trắng trôi trên mặt nước, vội chạy ra nhảy xuống cứu. Đem được lên bờ nạn nhân đã ngất, khó cứu."
Ngài Henry gật.
"Thằng nhóc không nhìn thấy ai trên cầu?"
"Không, vì lúc đó trời nhá nhem, đầy sương mù. Tôi hỏi nó sau đó có nhìn thấy ai không hay là trước đó, nó quả quyết con bé nhảy xuống sông. Tất cả mọi người đều nghĩ như vậy."
"Nhưng mà, còn mảnh giấy..." Viên thanh tra Drewitt nói. Ông đưa qua cho ngài Henry.
"Mảnh giấy trong túi áo nạn nhân. Viết bằng bút chì của họa sĩ nhưng giấy bị thấm nước nên căng mắt mới đọc ra từng chữ."
"Nội dung ra sao?"
"Đây là nét chữ của Sandford. Hay lắm, vỏn vẹn một hàng: 'Tám rưỡi anh ra cầu gặp em. - R. S.' À, thời điểm gần tám rưỡi... sau đó vài phút... Jimmy nghe thấy tiếng kêu la và tiếng rơi bõm xuống nước."
"Không biết ngài đã gặp mặt Sandford lần nào chưa?" Đại tá Melchett tiếp tục câu chuyện. "Hắn về đây được một tháng. Là một kiến trúc sư trẻ, xây dựng nhiều kiểu nhà độc đáo. Hắn đang xây nhà cho Allington. Có trời mới biết... toàn bộ vật liệu hiện đại. Bàn ăn toàn bằng kính, ghế phẫu thuật bọc da, chân bằng thép. Bấy nhiêu đó không là gì, nhìn vô, mới thấy tính cách anh chàng Sandford. Vụng về... mất tư cách."
"Hắn bày trò dụ dỗ," ngài Henry nói, "là một trò xưa như trái đất, nhưng không làm sao lừa được, nên phải giết nàng."
Đại tá Melchett tròn xoe mắt.
"À thì ra thế," ông nói, "phải, phải."
"Vâng, thưa ngài Henry," Drewitt nói, "Thì đây... đây là một vụ án xấu xa, lộ liễu. Anh chàng Sandford đã làm cho con bé mang bầu. Rồi hắn chuồn về London. Ở đó hắn có một em... còn trẻ đẹp... đã hứa hôn trước. Vâng, nếu con bé hay được thì hắn sẽ mất toi công. Hắn hẹn gặp Rose tại đầu cầu, bữa đó trời sương mù, nhìn quanh không thấy ai... hắn níu lấy vai nàng, xô xuống nước. Hắn là đồ súc sinh... hắn phải bị trừng phạt xứng đáng. Tôi xin hết."
Ngài Henry ngồi lặng thinh một lúc, ngẫm nghĩ trong vụ này do thành kiến mà ra, một anh chàng kiến trúc sư thời nay trong một xóm làng xưa cổ như làng St. Mary Mead.
"Theo tôi đoán có phải anh chàng Sandford sắp làm cha đứa bé sắp chào đời nay mai?" ngài hỏi.
"Hắn sắp làm cha." Drewitt nói. "Rose Emmott báo tin cho cha nàng biết. Rồi hắn sẽ lấy nàng làm vợ. Cưới nàng! Không phải hắn!"
"Trời ơi," ngài Henry nói. "Sao mà giống như trong mấy vở kịch thời Victoria. Một vai nữ không ai ngờ, một thằng đểu từ London tới, người cha nghiêm khắc, tên phản bạn... chúng ta chỉ mong được đón nhận những đôi tình nhân chung thủy mà thôi. Vâng, để rồi tôi sẽ hỏi hắn cho ra?"
Ngài lớn tiếng hỏi:
"Ở làng này có ai ngắm nghé con bé chưa?"
"Ngài định nói Joe Ellis?" Viên thanh tra hỏi. "Jose được lắm. Hắn làm nghề thợ mộc... Chà! Nếu như con bé chịu theo Joe..."
Đại tá Melchett gật đầu hiểu ý.
"Ông lo việc của ông đi." Viên thanh tra lớn tiếng.
"Joe Ellis làm sao dính vô vụ này?," ngài Henry hỏi.
"Chả ai biết làm sao," viên thanh tra nói. "Hắn sống lặng lẽ. Hắn là thế. Mọi việc vẫn thế. Hắn chấp nhận mọi toan tính của Rose. Nàng chê hắn. Hắn vẫn chờ nàng quay về dù có bao lâu... Hắn là vậy đó."
"Tôi muốn được gặp hắn." Ngài Henry nói.
"À! Ta sẽ đến nơi gặp hắn." Đại tá Melchett nói. "Chúng ta không bỏ qua việc này. Tôi thấy nên đến nhà Emmott trước, rồi nhà Sandford, sau cùng tới gặp Ellis. Ngài thấy có tiện không, Clithering?"
Ngài Henry đồng ý.
Mọi người tới quán Blue Boar gặp Tom Emmott. Thoạt nhìn gã người cao lớn, lực lưỡng, độ tuổi trung niên, mắt nhìn láo liên, chiếc cằm bạnh ra.
"Hân hạnh được gặp quý vị... chào ngài đại tá. Xin mời vô trong này nói chuyện tự nhiên hơn. Quý vị cần việc gì? Không hở? Xin nhường lời quý vị. Quý vị đến đây là có ý hỏi thăm con gái tôi. Chà! Nó là đứa con ngoan, con Rose. Nó xưa nay vẫn vậy... cho tới lúc gặp thằng súc sinh kia, xin lỗi quí ông, tôi nói vậy mới đúng. Nó hứa hẹn lấy con gái tôi. Tôi phải trừng trị hắn. Hắn đẩy nhào con tôi xuống nước. Quân súc sinh giết người. Gia đình tôi tan nát. Con gái tôi có tội tình gì..."
"Con gái ông đã cho ông hay là Sandford phải chịu trách nhiệm lo cho nó?" Melchett hỏi.
"Dạ có, nó ngồi kể cho tôi nghe tại chỗ này, căn phòng này."
"Rồi ông nói gì với con gái?" Ngài Henry hỏi.
"Nói gì với nó hở?" Người đàn ông có vẻ ngạc nhiên.
"Này, ông không dọa đuổi con ra khỏi nhà chứ?"
"Lúc đó tôi thấy choáng váng... tự nhiên vậy. Quí vị phải thông cảm cho tôi. Nhưng làm sao phải đuổi nó đi, không bao giờ! Gã lại giận. "Không hiểu luật lệ để làm gì... tôi muốn nói bấy nhiêu. Luật lệ để làm gì? Hắn có bổn phận lo cho con tôi. Nếu không, lạy Chúa, hắn phải bồi thường!"
Gã đấm mạnh tay xuống bàn.
"Lần cuối ông còn nhìn thấy con gái vào lúc nào?" Melchett hỏi.
"Mới hôm qua, lúc ngồi uống trà."
"Ông thấy con gái ra sao?"
"Vâng, vẫn như mọi bữa, tôi không để ý. Giá mà tôi biết được..."
"Ông không biết gì đâu," viên thanh tra lạnh lùng nói.
Khách lục tục ra về.