11
ANH CHÀNG KHÔNG THỂ MỞ CỬA SỔ MÀ KHÔNG NGÃ KHỎI THANG
Sáu giờ kém mười lăm phút sáng, đợt tuyết đầu tiên của năm tựa như một tấm chăn lạnh trùm lên những dãy nhà ngái ngủ. Ove lấy áo khoác từ trên móc xuống và ra ngoài để đi tuần tra như mọi ngày. Nửa ngạc nhiên nửa bất bình, ông trông thấy con mèo đang ngồi trên tuyết bên ngoài cửa. Có vẻ như nó đã ngồi đó cả đêm.
Ông dập cửa thật mạnh để đuổi con mèo đi. Nhưng hình như nó không biết sợ là gì. Thay vì bỏ chạy, nó chỉ ngồi trên tuyết và thè lưỡi liếm bụng, hoàn toàn vô lo. Ove không thích thái độ đó nơi một con mèo. Ông lắc đầu, dạng chân đứng trước mặt nó. Con mèo liếc nhanh ông một cái tỏ vẻ không thèm chấp, rồi lại tiếp tục liếm láp. Ove vung tay dọa nó. Con mèo không buồn nhúc nhích.
— Đây là đất của tao! - Ông thốt lên.
Thấy con mèo vẫn trơ ra, Ove hết kiên nhẫn, và với một động tác nhanh nhẹn, ông sút một chiếc giày gỗ về phía nó. Không thể nói rằng đó là một hành động vô ý được. Vợ ông chắc sẽ nổi giận nếu chứng kiến chuyện này, tất nhiên rồi.
Nhưng chuyện đó không có gì quan trọng, bởi vì con mèo không buồn nhúc nhích dù chỉ một sợi ria mép. Chiếc giày lượn một đường vòng cung mềm mại và chệch mục tiêu khoảng một mét rưỡi về bên trái, đập vào tường lán trước khi đáp xuống mặt tuyết. Con mèo uể oải nhìn chiếc giày, rồi nhìn ông. Cuối cùng nó đứng dậy, đi vòng qua góc tường của lán cất dụng cụ, mất hút.
Chân mang tất, Ove bước lên tuyết để nhặt lại chiếc giày. Ông trừng mắt với nó như thể nó nên biết xấu hổ vì đã không nhắm trúng đích. Sau đó ông trấn tĩnh lại và bắt đầu chuyến đi tuần. Việc ông sẽ chết ngày hôm nay không có nghĩa là bọn phá hoại sẽ được tự do hành động.
Lúc quay về, ông băng qua tuyết và mở cửa lán dụng cụ. Bên trong lán có mùi xăng và ẩm mốc đặc trưng. Ông bước qua mấy cái lốp xe mùa hè của chiếc Saab và dẹp hộp đựng tua vít các cỡ sang một bên. Ông len lỏi tiến đến chỗ bàn thợ, thận trọng tránh làm đổ hũ xăng trắng mà ông dùng để ngâm cọ sơn. Nhấc chiếc ghế làm vườn và lò nướng sang một bên, gạt cờ lê chữ thập ra, Ove cầm lấy cái xẻng xúc tuyết. Ông ướm thử trọng lượng của nó trong tay mình, rồi im lặng xem xét nó.
Lúc Ove cầm xẻng bước ra khỏi lán, con mèo đã lại ngồi trên mặt tuyết, ngay phía ngoài nhà. Ông trố mắt nhìn, ngạc nhiên vì sự táo tợn của nó. Bộ lông của nó đang rỏ nước ròng ròng. Hay đúng hơn là phần còn lại của bộ lông. Con vật có nhiều mảng da trơ trụi hơn là lông lá. Nó cũng có một vết sẹo dài chạy từ một bên mắt xuống mũi. Nếu một con mèo có chín mạng thì con mèo này phải dùng hết bảy, tám mạng rồi cũng nên.
— Biến đi. - Ông thốt lên.
Con mèo quan sát ông già như thể nó đang ngồi ở phía người tuyển dụng của chiếc bàn phỏng vấn xin việc.
Tay nắm chặt xẻng, ông Ove xúc một ít tuyết và hất về phía con mèo. Nó lập tức nhảy tránh và giận dữ lườm ông. Nó khạc ra một ít tuyết trong lúc phun phì phì, rồi quay người bước đi, một lần nữa khuất dạng phía sau góc lán của ông.
Ove bắt tay vào làm việc. Ông mất mười lăm phút để dọn quang một lối đi từ ngôi nhà tới chỗ cái lán. Ông làm việc một cách cẩn thận. Những nhát xẻng thẳng thớm tạo ra gờ tuyết đều đặn. Ngày nay người ta không xúc tuyết như thế nữa. Họ chỉ dọn bừa một lối đi bằng máy thổi tuyết và những thứ tương tự. Làm như ở đời chẳng có gì quan trọng hơn việc dấn tới trước bằng mọi cách.
Sau khi làm xong, ông tựa người vào chiếc xẻng cắm trong đống tuyết cạnh lối đi, quan sát mặt trời mọc lên trên những ngôi nhà say ngủ. Ông đã thức gần như suốt đêm để nghĩ cách chết. Thậm chí ông còn vẽ một số sơ đồ để so sánh giữa nhiều phương pháp. Sau khi cẩn thận cân nhắc ưu khuyết, ông đi đến kết luận rằng cách ông sẽ làm hôm nay là cái dở tệ nhất trong các lựa chọn thay thế. Nói thực lòng, ông không thích việc để cho động cơ chiếc Saab tiếp tục tiêu thụ xăng vô ích sau khi ông chết đi, nhưng đó là một yếu tố mà ông buộc phải chấp nhận nếu muốn xong việc.
Ove cất xẻng trong lán dụng cụ và quay trở vào nhà. Ông lại khoác bộ com-lê màu xanh biển lên người. Nó sẽ bị vấy bẩn và ám mùi sau khi mọi chuyện kết thúc, nhưng ông đã quyết định là vợ ông phải chấp nhận điều đó, ít nhất là lúc ông tới được chỗ bà.
Ove ăn sáng trong lúc nghe đài, rồi rửa sạch các thứ và lau khô mặt quầy bếp. Ông đi một vòng quanh nhà để kiểm tra những chiếc máy sưởi, tắt hết đèn đóm, rút dây máy pha cà phê. Khoác áo choàng bên ngoài áo vest, ông xỏ giày và đi vào lán dụng cụ một lần nữa để lấy một cái ống nhựa dài cuộn tròn. Ông khóa cửa lán và cửa nhà, vặn thử cả hai cái nắm cửa ba lần. Sau đó ông đi xuôi theo con đường nằm giữa hai dãy nhà.
Một chiếc Skoda trắng từ bên trái chạy tới làm ông giật mình suýt ngã vào đống tuyết cạnh lán dụng cụ. Ông đuổi theo chiếc xe, nắm đấm giơ cao.
— Có biết đọc không hả đồ ngu! - Ove gào lên.
Tài xế chiếc xe, một người đàn ông mảnh dẻ với điếu thuốc trên tay, dường như đã nghe thấy câu nói đó. Khi chiếc Skoda dừng lại bên cạnh nhà để xe đạp, ánh mắt họ giao nhau qua lớp kính cửa sổ xe. Người đàn ông nhìn thẳng vào mắt Ove và quay cửa kính xuống, lông mày nhướng lên, thản nhiên như không.
— Các phương tiện có động cơ bị cấm đi vào đây! - Ông Ove nhắc nhở và chỉ về phía biển báo.
Nói đoạn ông tiến đến chỗ chiếc Skoda, hai tay co lại thành nắm đấm.
Người lái xe thò cánh tay trái qua cửa sổ và hờ hững vẩy tàn điếu thuốc đang hút. Đôi mắt xanh của anh ta không hề dao động. Anh ta quan sát ông như người ta nhìn một con thú phía sau hàng rào. Tránh gây hấn và hoàn toàn dửng dưng. Làm như ông là một vết bẩn mà anh ta có thể tống tiễn bằng một cái giẻ ướt.
— Có biết đ… - Ông Ove vừa nói vừa tiến lại gần, nhưng người lái xe đã quay kính lên.
Ông hét toáng với chiếc Skoda, nhưng người tài xế phớt lờ. Thậm chí anh ta không rồ ga tháo chạy, mà chỉ cho xe lăn bánh về phía cái nhà để xe rồi ra đường cái, như thể thái độ của ông chẳng liên quan gì đến mình.
Ove đứng chôn chân tại chỗ, điên máu đến mức hai nắm tay run lẩy bẩy. Sau khi chiếc Skoda mất hút, ông quay người đi theo hướng ngược lại giữa hai dãy nhà, suýt vấp chân vì vội vã. Phía trước cửa ngôi nhà của Rune và Anita, nơi chiếc Skoda rõ ràng đã dừng bánh, trên mặt đất còn sờ sờ hai đầu lọc thuốc lá. Ông nhặt chúng lên như thể đó là manh mối của một vụ án nghiêm trọng.
— Chào anh, Ove. - Giọng nói của Anita vang lên một cách rụt rè phía sau lưng ông.
Ông quay về phía bà. Anita đang đứng trên thềm nhà, quấn mình trong một chiếc áo len xám. Chiếc áo tựa hồ muốn níu giữ cơ thể của bà như đôi bàn tay nắm chặt một bánh xà phòng ướt.
— Vâng, chào chị. - Ông Ove đáp.
— Anh ta là người của hội đồng thành phố. - Anita vừa nói vừa hất đầu về hướng chiếc Skoda đã đi.
— Xe cộ bị cấm lưu thông vào khu này. - Ông nói.
Bà gật đầu một cách rụt rè.
— Anh ta nói mình có phép đặc biệt của hội đồng thành phố.
— Hắn ta chẳng có cái quái g…. - Ove hét lên, nhưng miệng ông ngậm lại nửa chừng.
Đôi môi của Anita đang run lên.
— Họ muốn đưa Rune đi.
Ove gật đầu không đáp. Tay ông vẫn đang cầm cái ống nhựa. Ông đút nắm tay còn lại vào trong túi quần. Trong một thoáng ông định nói gì đó, nhưng rồi chỉ cụp mắt xuống, quay gót bỏ đi. Đi được vài mét ông mới nhận ra trong túi mình có hai đầu lọc thuốc lá, nhưng đã quá muộn để xử lý chúng.
Cây sậy tóc vàng đang đứng trên đường. Con chó đần độn của cô ta cất tiếng sủa điên cuồng ngay khi trông thấy Ove. Cánh cửa ngôi nhà phía sau lưng họ đang mở, nên ông đoán họ đang đứng đợi kẻ có tên là Anders. Trong mõm của con chó có một nắm lông, còn chủ nhân của nó thì nhăn nhở cười thỏa mãn. Ove nhìn cô ta khi đi ngang qua. Cây sậy tóc vàng không ngoảnh đi mà còn cười rộng miệng hơn, như thể nụ cười đó được dành cho ông.
Lúc đi tới giữa ngôi nhà của mình và nhà của anh chàng cò hương, ông Ove trông thấy anh ta đang đứng trên ngưỡng cửa.
— Chào bác! - Anh lên tiếng một cách hồn nhiên.
Ông trông thấy cái thang của mình đang dựa vào tường nhà của anh ta. Rõ ràng hôm nay anh chàng dậy sớm, ít nhất cũng là sớm so với chuẩn của một chuyên gia công nghệ thông tin. Ove có thể nhận ra một con dao ăn đầu tù bằng bạc trong tay anh ta. Nhiều khả năng nó sẽ được sử dụng để cạy cánh cửa sổ trên gác bị kẹt. Chân của chiếc thang mà anh ta sắp trèo lên được dựng vào một đụn tuyết dày.
— Chúc bác một ngày tốt lành!
— Ờ, ờ. - Ông đáp lại mà không buồn quay mặt khi đi ngang qua.
Con chó tiếp tục sủa như điên trước cửa nhà Anders. Ove loáng thoáng thấy chủ nhân của nó tiếp tục đứng cười nhăn nhở, mắt nhìn về hướng ông. Chuyện đó làm ông khó chịu. Ông không rõ vì sao, nhưng ông cảm thấy khó chịu tận xương tủy.
Khi tiếp tục đi qua nhà cất xe đạp và tới bãi đỗ xe, ông miễn cưỡng tự thừa nhận là mình đang ngó quanh tìm con mèo, nhưng không thấy nó đâu cả.
Sau khi mở cửa nhà để xe của mình, Ove mở khóa chiếc Saab rồi đứng im, hai tay đút túi quần trong đâu đó chừng nửa tiếng đồng hồ. Ông không rõ vì sao mình lại làm chuyện này, chỉ biết rằng nó đòi hỏi một sự im lặng trang nghiêm trước khi được tiến hành.
Ông cân nhắc xem nước sơn của chiếc xe có bị bẩn quá nhiều sau khi mọi chuyện xong xuôi hay không. Chắc là có. Thật đáng tiếc và đáng xấu hổ, nhưng đành vậy thôi chứ biết làm sao bây giờ. Ông đá vào lốp xe để kiểm tra. Chúng ổn cả. Ít nhất cho ba mùa đông nữa, theo ước tính của ông. Nó làm ông nhớ ngay đến lá thư trong túi áo. Ove rút thư ra để kiểm tra xem mình có để lại lời dặn dò nào về vụ lốp xe đi mùa hè hay chưa. May mắn là rồi. Nó được viết trong mục “Chiếc Saab + phụ kiện”. Dòng chữ “lốp mùa hè để trong lán” được kèm theo những hướng dẫn rõ ràng mà ngay cả một anh khờ bẩm sinh cũng có thể tìm được nơi cất bộ bu lông bánh xe trong cốp. Ove nhét lá thư vào phong bì và cất nó vào túi trong áo vest trở lại.
Ông ngoái đầu ra sau để quan sát bãi đỗ xe. Dĩ nhiên ông không thèm bận lòng vì con mèo vớ vẩn đó. Ông chỉ hi vọng không có chuyện gì xảy ra với nó, nếu không vợ ông sẽ mắng ông một trận, chắc chắn là thế. Ông chỉ không muốn cãi cọ vì con mèo đó. Có vậy thôi.
Tiếng còi hụ của một chiếc xe cứu thương vang lên từ đằng xa, nhưng Ove gần như không nhận thấy. Ông ngồi vào ghế lái, khởi động máy rồi hạ kính cửa sau xuống một chút. Tiếp đó, ông bước ra đóng cửa nhà để xe, gắn đoạn ống nhựa vào ống xả của chiếc Saab. Ông quan sát luồng khí thải chầm chậm tuôn ra từ miệng đoạn ống nhựa, rồi luồn nó qua cửa sau của chiếc Saab. Ông lại ngồi vào trong xe, đóng cửa lại, chỉnh hai gương chiếu hậu, bật radio, vặn núm dò tới rồi lui một chút. Ngả người ra lưng ghế, ông nhắm mắt lại, cảm nhận lượng khí thải lấp đầy từng chút một không gian trong nhà để xe và trong buồng phổi của mình.
Lẽ ra mọi chuyện đã không như thế này. Họ đã làm việc trả nợ, đóng thuế và làm những gì nên làm. Lập gia đình. Bên nhau cả trong những lúc thuận lợi lẫn khó khăn, cho đến khi cái chết chia lìa, có phải họ đã nhất trí với nhau như vậy không? Ông vẫn còn nhớ rất rõ. Đáng lẽ bà không phải là người chết trước. Cái chết ở đây được ngầm hiểu là của ông chứ nhỉ! Không phải vậy sao?
Ove nghe thấy tiếng đập cửa. Ông mặc kệ nó và vuốt phẳng nếp li quần, quan sát mình trong gương chiếu hậu. Ông tự hỏi liệu mình có nên thắt một chiếc cà vạt. Bà luôn thích ông thắt cà vạt và xem ông như người đàn ông đẹp trai nhất trên đời khi ông làm thế. Ông tự hỏi liệu bà có thèm để mắt đến ông khi ông đoàn tụ với bà trong tư thế của một kẻ thất nghiệp và khoác trên người bộ com-lê bẩn hay không. Liệu bà có coi ông là một lão ngốc không thể giữ nổi công việc của mình do khái niệm máy tính không nằm trong từ điển của ông? Liệu bà có nhìn ông theo cái cách bà vẫn làm, như một người có thể nương tựa? Một người dám nhận trách nhiệm và sửa được máy sưởi khi cần. Liệu bà có còn thương yêu ông nhiều như trước không, khi giờ đây ông chỉ là một lão già vô tích sự?
Những cú đập cửa lại vang lên một cách gấp gáp. Ove cau có nhìn nó. Lại thêm vài cú đập nữa. Ông thở dài ngao ngán.
— Đủ rồi! - Ove quát to, rồi mở cánh cửa chiếc Saab mạnh đến nỗi làm đoạn ống nhựa văng ra khỏi cửa sau và rơi xuống sàn. Những bụm khói thải tuôn tràn ra mọi hướng.
Cô nàng ngoại quốc bầu bí rõ ràng đã học được rằng mình không nên đứng quá gần cánh cửa khi ông Ove là người ra mở. Nhưng lần này cô vẫn không tránh khỏi bị nó đập vào mặt, vì ông mở cửa quá mạnh.
Trông thấy cô, ông sững người. Cô đưa tay bịt mũi và nhìn ông với vẻ mặt của một người vừa mới bị cánh cửa nhà để xe giáng thẳng vào mặt. Khói xe mù mịt tuôn ra, tạo thành một đám mây dày độc hại bao phủ gần nửa bãi đỗ xe.
— Tôi… cô phải… cô phải để ý khi cửa mở chứ…
— Bác đang làm gì thế này? - Cô nàng hỏi ngay, mắt nhìn chiếc Saab đang nổ máy và chỗ khí thải tuôn ra từ miệng cái ống nhựa dưới sàn.
— Tôi á? Tôi chẳng làm gì cả. - Ông bực bội đáp, vẻ mặt nom như chỉ chực đóng cửa lại.
Những giọt chất lỏng màu đỏ xuất hiện nơi mũi cô nàng. Một tay che mặt, tay kia cô vẫy vẫy ông.
— Cháu cần đi nhờ xe tới bệnh viện. - Cô nói và ngửa đầu ra sau.
Ông Ove hoang mang ra mặt.
— Gì cơ? Cô bình tĩnh lại đi. Chỉ là máu mũi thôi mà.
Cô văng tục bằng thứ ngôn ngữ mà ông đoán là tiếng Ba Tư, đồng thời đưa hai ngón tay kẹp chặt sống mũi. Rồi cô lắc đầu quầy quậy, làm những giọt máu bắn đầy chiếc áo khoác của mình.
— Không phải vì vụ máu mũi!
Ove càng hoang mang tợn. Ông đút hai tay vào túi.
— Không phải thì thôi.
Cô thở hắt ra.
— Anh Patrick bị ngã từ trên thang xuống.
Cô ngửa đầu ra sau để cầm máu nên ông Ove thấy mình nói chuyện với một chiếc cằm.
— Patrick là ai? - Ông hỏi chiếc cằm.
— Chồng cháu. - Chiếc cằm đáp.
— Anh chàng cò hương à? - Ông hỏi lại.
— Chính xác. - Chiếc cằm xác nhận.
— Và cậu ta bị ngã từ trên chiếc thang xuống? - Ông hỏi lại cho rõ.
— Vâng. Khi anh ấy mở cửa sổ.
— Ờ, cũng chẳng có gì ngạc nhiên. Tôi đã dự liệu chuyện đó ngay từ đầu…
Chiếc cằm biến mất, nhường chỗ cho đôi mắt nâu. Trông chúng không hài lòng chút nào.
— Bác định tranh luận với cháu về chuyện này đấy à?
Ông Ove gãi đầu, hơi bối rối.
— Không, không… nhưng cô không tự mình lái xe được sao? Trong cái hộp diêm Nhật mà vợ chồng cô lái đến đây hôm nọ ấy? - Ông cố phản kháng.
— Cháu không có bằng lái xe. - Cô đáp và chùi vệt máu ở môi.
— Cô nói vậy là sao? - Ông hỏi lại như thể câu nói của cô nàng bầu bí chẳng có ý nghĩa gì cả.
Một lần nữa cô thở hắt ra.
— Này bác, cháu không có bằng lái xe thì có vấn đề gì không?
— Cô bao nhiêu tuổi rồi? - Ông tò mò hỏi lại.
— Ba mươi ạ.
— Ba mươi? Thế mà không có bằng lái xe? Cô bị làm sao à?
Cô nàng rên lên, một tay bít mũi, tay kia búng tanh tách trước mắt ông.
— Tập trung vào chuyện chính đi bác! Bệnh viện… Bác cần phải đưa bọn cháu đi bệnh viện.
Ông tỏ ý phản đối.
— Bọn cháu? Cô phải gọi xe cứu thương khi cái người mà cô lấy làm chồng kia không thể mở cửa sổ mà không ngã khỏi thang…
— Cháu gọi rồi mà! Người ta đã đưa chồng cháu đi bệnh viện rồi. Nhưng trên xe không có chỗ cho cháu. Và do tuyết, tất cả mọi chiếc taxi trong thành phố đều bận khách, trong khi xe buýt mắc kẹt ở khắp nơi.
Những tia máu nhỏ đang chảy xuống một bên má của cô nàng bầu bí. Ông nghiến răng mạnh đến nỗi chúng kêu kèn kẹt.
— Đừng có đặt niềm tin vào mấy cái xe buýt chết tiệt đó. Bọn tài xế toàn là những đứa say xỉn tối ngày. - Ông lẩm bẩm trong khi hạ cằm như thể muốn giấu lời nói của mình vào cổ áo.
Có thể cô đã nhận ra vẻ mặt của ông biến sắc khi nghe nhắc tới hai chữ “xe buýt”. Mà cũng có thể không. Dù sao thì cô cũng gật đầu, tưởng như xác nhận chuyện đó.
— Vâng, thế nên bác mới phải cho bọn cháu đi nhờ xe.
Ove thu hết can đảm để trỏ tay vào cô nàng một cách đe dọa. Nhưng ông cảm thấy nó không đủ sức thuyết phục như ông mong đợi.
— Phải là phải thế nào? Xe tôi không phải là phương tiện vận chuyển công cộng!
Nhưng cô nàng bầu bí chỉ bóp mũi mạnh hơn và gật gù, tựa như không hề nghe thấy câu ông vừa nói. Tay còn lại của cô chỉ vào trong nhà để xe, về phía đoạn ống nhựa đang phả những đám khói ngày một dày đặc trên mặt sàn.
— Cháu không có thời gian tranh cãi với bác nữa. Bác chuẩn bị lên đường nhé. Cháu sẽ đi gọi bọn trẻ.
— BỌN TRẺ? - Ove lớn tiếng hỏi lại, nhưng không nhận được câu trả lời.
Cô nàng bầu bí đã lạch bạch bỏ đi về phía các dãy nhà trên đôi chân quá nhỏ so với cái bụng bầu, khuất dạng sau góc tường của nhà cất xe đạp.
Ove đứng nguyên tại chỗ, như thể chờ đợi ai đó đuổi theo cô ta và bảo rằng ông chưa nói hết. Nhưng không có ai làm chuyện đó cả. Ông chống hai nắm tay vào thắt lưng và liếc nhìn cái ống nhựa dưới sàn. Ông hoàn toàn không chịu trách nhiệm nếu ai đó không thể đứng nổi trên cái thang mà họ mượn của ông. Nhưng đương nhiên Ove vẫn nghĩ đến điều mà vợ ông sẽ bảo ông làm trong hoàn cảnh này, nếu bà có mặt ở đây. Và nó quá hiển nhiên rồi, ông buồn rầu nhận ra.
Cuối cùng, ông tiến lại chỗ chiếc xe và dùng chân đá văng cái ống nhựa ra khỏi ống xả. Ông ngồi vào xe, kiểm tra gương chiếu hậu, sang số rồi đưa xe ra ngoài. Không phải ông bận tâm đến việc cô nàng nước ngoài kia có đến được bệnh viện hay không. Chẳng qua ông biết mình sẽ bị vợ mắng mỏ không tiếc lời nếu như việc cuối cùng ông làm trong đời là làm chảy máu mũi một phụ nữ mang bầu rồi từ chối chở cô ta đi bệnh viện.
Và vì đằng nào chỗ xăng này cũng sẽ bị dùng hết, ông hoàn toàn có thể đưa cô ta đến đó rồi quay về. Có lẽ khi đó cô ta sẽ để mình yên, Ove nghĩ bụng.
Nhưng ông đã nhầm.