Tôi Học Nghề Của Ông Hàng Xóm
Buổi sáng hôm sau, tôi vội vã chuẩn bị ra phòng khám: hôm nay tôi có vài bệnh nhân. Khi đã chuẩn bị xong mọi thứ thì Caroline vào báo cho tôi biết là có cô Flora Ackroyd đến xin gặp tôi.
- Cô ấy rất mong được gặp cậu. Cô ta đã chờ ở đây nửa tiếng đồng hồ rồi.
Tôi theo Caroline vào phòng khách. Flora mặc một bộ quần áo màu đen. Cô gái ngồi im lặng trên đi văng, hai bàn tay xoắn chặt vào nhau, trên khuôn mặt nhợt nhạt của cô hiện lên những nét đau đớn. Flora nặng nề đứng lên chào tôi. Tuy vậy, khi nói, cô tỏ ra rất bình tĩnh.
- Bác sĩ Sheppard ạ, cháu tới đây để yêu cầu bác sỹ giúp đỡ cháu.
- Tất nhiên rồi, James không bao giờ từ chối ai cả. James sẽ giúp đỡ cô, Flora thân mến ạ - Caroline trìu mến nói với cô gái.
Lúc đó tôi nghĩ rằng, thật tình thì Flora không muốn sự có mặt của Caroline, song cô gái không muốn mất thì giờ.
- Cháu muốn bác sỹ qua ngôi nhà hàng xóm của bác sỹ. Bác sỹ có biết ông hàng xóm đó làm gì không?
- Ồ, chúng tôi không biết; nhưng chúng tôi nghĩ rằng ông ấy có thể là một người làm nghề buôn bán gì đó, nay đã nghỉ việc - Tôi trả lời.
- Ai cơ? Ông ấy mà là một người buôn bán à? Ông ta là Hercule Poirot. Chắc bác sỹ cũng đã biết tiếng ông ấy rồi chứ, một thám tử nổi tiếng người Bỉ - Flora vừa nói vừa cười một cách cay đắng - Bác Ackroyd biết ông ta là ai, song bác ấy đã giữ kín, bởi vì ông Poirot đã thôi công việc này từ lâu rồi và muốn sống an nhàn.
- Ra vậy, ông hàng xóm của tôi là một người như thế đấy - Tôi chậm rãi nói.
- Kỳ lạ thật! - Caroline thốt lên, có lẽ chị ấy muốn nói điều kỳ lạ là mình đã thất bại trong việc tìm hiểu lai lịch ông hàng xóm bí ẩn này.
- Cô muốn gặp ông ta ngay bây giờ à? - Tôi hỏi - Tại sao vậy?
- Cháu muốn nhờ ông ấy điều tra vụ án này, bác sỹ ạ.
- Cần phải thận trọng - Tôi tiếp tục - Tôi thành thật khuyên cô không nên yêu cầu ông Poirot làm gì cả, chắc cô cũng hiểu tôi chứ?
Flora đứng bật dậy, mặt cô gái đỏ dần lên.
- Có, cháu hiểu điều bác muốn nói - Flora cười - Bác sỹ sợ phải không? Song cháu thì khác. Có lẽ cháu hiểu về Ralph hơn bác sỹ đấy.
- Không, không., đừng nghĩ như vậy, cô bé ạ! Tôi không bao giờ nghĩ sai về Ralph đâu - Tôi nói.
- Như vậy thì tại sao bác sỹ đã đến nhà trọ, nơi Ralph ở, vào buổi tối hôm qua, trên đường về nhà, sau khi đã biết rằng bác Ackroyd đã bị giết chết.
Tôi im lặng một lát. Tôi đã hy vọng là cuộc viếng thăm Ralph lúc đó của tôi không ai biết đến.
- Làm thế nào mà cô biết được chuyện đó? - Tôi hỏi.
- Cháu tới đó vào buổi sáng hôm nay. Những người phục vụ đã nói với cháu là Ralph ở đấy...
- Cô đã không biết gì thật à? Caroline ngắt lời.
- Không, cháu không biết gì về Ralph cả. Cháu đến đấy, và người ta nói với cháu là Ralph đã đi khỏi nhà trọ vào buổi tối hôm qua, lúc 1 giờ, và sẽ không bao giờ quay lại nữa.
Flora nhìn thẳng vào mắt tôi. Có lẽ cô gái đã nhìn thấy một điều gì đó trong cái nhìn của tôi.
- Nếu vậy thì tại sao anh ấy lại bỏ đi? - Flora nói tiếp - Có lẽ là Ralph đi London?
- Ralph bỏ đi. Thế nhưng tại sao tất cả quần áo của anh ấy vẫn còn ở đây? - Tôi nhẹ nhàng hỏi cô gái.
- Có thể Ralph là một con người yếu đuối. Trước kia anh ấy đã từng làm những điều ngốc nghếch, nhưng anh ấy không phải là một đứa khốn nạn. Ralph không có đủ can đảm để giết nỗi một ai, nhất là giết một người thân thì càng không thể được. Đấy là một điều rất đơn giản, bác sỹ ạ.
- Đấy chính là nguyên nhân cô muốn yêu cầu Hercule Poirot điều tra vụ này phải không? Chúng ta cứ để mọi việc diễn ra một cách trật tự có phải là tốt hơn không? Cái gì sẽ đến thì dứt khoát phải đến; ngoài ra cảnh sát có nghi ngờ gì cho Ralph đâu!
- Họ đã nghi ngờ Ralph - Flora nói - Một ông thanh tra từ Cranchester đã tới đây sáng nay; tên ông ta là Raglan. Cháu đã gặp ông này ở nhà trọ; ông ấy đã có mặt ở đó trước khi cháu đến và đã hỏi cháu về Ralph.
- Từ tối hôm qua đến bây giờ người ta đã thay đổi ý kiến về thủ phạm giết người rồi - Tôi bực mình lẩm bẩm.
- Bác sỹ ạ, bác sỹ hãy tin cháu. Bác sỹ không tin, nhưng cháu tin. Cháu hiểu Ralph rõ hơn bác sỹ đấy.
Thấy Flora đã quyết định như vậy, tôi đành phải chịu. Chúng tôi cùng nhau đi sang ngôi nhà bên cạnh. Vài phút sau, ông hàng xóm ra tiếp chúng tôi. Ông mỉm cười chào chúng tôi.
Tôi trình bày cho Poirot nghe nguyên nhân tại sao hai chúng tôi tới thăm ông. Flora thêm vào:
- Tôi muốn ông tìm ra kẻ giết người, thưa ông Poirot, tôi muốn biết sự thật.
Poirot nhíu mày nhìn Flora một lúc lâu.
- Thưa tiểu thư, tôi muốn tiểu thư hiểu rằng, nếu dính vào vụ án này thì tôi sẽ phải đi từ đầu đến cuối, đấy là điều mà tôi muốn làm - Poirot nhấn mạnh - Tôi nhận điều tra. Tôi hy vọng là tiểu thư sẽ không thất vọng; tất cả sẽ phải ra ánh sáng. Còn bây giờ, để khỏi mất thì giờ, xin tiểu thư hãy kể cho tôi nghe tất cả những gì đã xảy ra.
Tôi thay Flora cẩn thận kể cho ông Poirot biết cụ thể từng sự việc một. Poirot chú ý lắng nghe tôi kể, đôi khi ông ngắt lời tôi để nói một vài câu. Khi tôi nói xong, Flora nhìn tôi:
- Bác sỹ ạ, bây giờ thì bác sỹ hãy nói với ông Poirot về Ralph đi - Cô gái yêu cầu tôi với một nét mặt sợ hãi.
Tôi trung thực kể cho Poirot nghe tất cả những gì tôi biết về Ralph.
- Xin lỗi bác sỹ, tại sao ông lại đến nhà trọ vào buổi tối hôm qua? - Poirot hỏi lại.
- Tôi nghĩ rằng cần phải có ai đấy nói cho Ralph biết là cha của anh ấy đã bị giết - Tôi thanh minh.
- Chỉ có lý do ấy thôi à?
- Đúng, đó là lý do duy nhất - Tôi khẳng định.
- Bác sỹ ạ, hình như ông chưa hiểu câu hỏi của tôi đâu - Poirot nói - Bác sĩ cam đoan là bác sỹ không đến nhà trọ để xem xem đại úy Ralph đã rời khỏi đó vào buổi tối hôm qua hay chưa chứ?
- Không - Tôi trả lời cộc lốc.
- Tôi cảm thấy hình như bác sỹ không tin tưởng tôi như tiểu thư đây. Thôi được, chúng ta không nói tới chuyện đó nữa. Có lẽ phải có một lý do đơn giản giải thích cho việc anh chàng này biến mất.
Flora ra về. Tôi dẫn Poirot tới gặp cảnh sát. Tôi có quen đại tá Melrose. Ông ta chú ý lắng nghe ông người Bỉ nhỏ bé này nói. Chúng tôi cũng gặp Raglan, lúc đầu ông ấy không muốn để Poirot tham gia cuộc điều tra. Nhưng sau một hồi nói chuyện thân mật, Raglan đã đồng ý để Poirot giúp đỡ.
- Tôi hiểu rằng Parker đã bị nghi ngờ - Poirot nói.
- Không phải chúng tôi đã kết luận Parker là thủ phạm - Raglan tuyên bố - Vết tay ở con dao găm chưa khẳng định được điều gì hết - Ông ta quay lại phía tôi với một nụ cười - Không phải là bác sỹ hay một người nào khác ở đây đâu, mà chính tôi là người rất muốn gặp đại úy Ralph ngay và, nếu như có thể, bắt hắn ta.
- Tại sao ông lại nghi ngờ Ralph? - Tôi vội hỏi.
- Ralph rời khỏi khách sạn lúc 21 giờ. Xuất hiện ở gần đây vào lúc 21 giờ 30. Hắn ta đã biến mất từ khi nào? Hắn ta đang thiếu tiền. Tôi có một đôi giày của hắn ta ở đây. Tôi đang đối chiếu đôi giày này với những dấu giày ở ngoài cửa sổ.
Poirot yêu cầu được xem xét lại phòng làm việc của ông Ackroyd, nơi đã xảy ra vụ án mạng. Chúng tôi theo đại tá Melrose đến phòng làm việc của ông Ackroyd, còn Raglan thì đi một mình. Trong phòng, tôi trình bày lại cho Poirot nghe về vị trí của xác chết, của con dao găm và vị trí của lá thư xanh. Poirot tiến tới bên cửa sổ.
- Mấy chiếc giày mà ông giữ có trùng với vết giày ở cửa sổ và bên ngoài không ông Raglan? Tôi cho là khớp đấy - Poirot hỏi Raglan khi thấy ông kia đứng lúi húi ở phía ngoài cửa sổ.
- Trùng với nhau như in. Không còn nghi ngờ gì nữa - Raglan đắc ý nhấn mạnh.
Poirot quay lại, tiến tới giữa phòng và quan sát bốn phía.
- Bác sỹ này, ông có chú ý tới tình trạng ngọn lửa lúc ông tới, sau khi biết là ông Ackroyd chết không?
- Tôi, tôi không chú ý. Tôi không trả lời ông được.
- Đối với mỗi người, sự nhận xét của người đó... - Poirot mỉm cười và lẩm bẩm.
Ông ta dừng lại và bấm chuông. Khi Parker vào, Poirot hỏi anh ta về ngọn lửa:
- Thưa ông, về ngọn lửa à? Phải rồi, lúc đó nó còn đang cháy âm ỉ.
- Này, anh Parker. Anh hãy quan sát xung quanh anh đi. Vị trí của mọi vật trong phòng như trước đây phải không?
Parker nhìn quanh.
- Rèm cửa sổ được che kín chứ không mở ra như thế này và đèn điện được bật lên.
- Không có gì khác nữa à?
- Thưa ông, có chứ. Cái ghế ở ngoài một chút nữa.
- Anh hãy chỉ cho tôi xem nào.
Parker đẩy chiếc ghế ra ngoài một chút:
- Trước hết, nó ở vị trí giữa cửa ra vào và cửa sổ. Tiếp theo, Parker quay chiếc ghế lại, mặt chiếc ghế quay ra phía cửa ra vào.
- Kỳ lạ thật! - Poirot thốt lên - Anh đã sắp xếp lại vị trí của chiếc ghế phải không?
- Thưa ông, không ạ. Chiếc ghế này vẫn như thế từ lúc tôi tới đây với mấy ông cảnh sát.
- Ông có chuyển vị trí chiếc ghế đi chỗ khác không, bác sỹ?
- Không - Tôi lắc đầu - Có lẽ Blunt hoặc Raymond - Tôi hỏi thêm - Không có gì quan trọng cả chứ?
- À, chuyện này không có gì quan trọng cả đâu - Poirot trả lời rồi lẩm bẩm một mình - Bởi vì đây là một điều rất quan trọng.
- Xin lỗi các ông nhé - Đại tá Melrose nói với chúng tôi rồi đi ra khỏi phòng cùng với Parker. Còn lại tôi và Poirot.
- Ông Poirot, ông có cho rằng Parker nói thật không? - Tôi hỏi.
- Về chuyện cái ghế phải không, bác sỹ? Có chứ; còn nếu hắn ta nói dối thì tôi không biết. Tôi cho là Parker nói thật. Trường hợp này cũng giống như mọi trường hợp khác; bất kỳ ai chú ý đến một việc gì đều cố tình che giấu những việc khác.
- Tôi phải không? - Tôi cười và hỏi Poirot.
- Tôi nghĩ rằng ông đang cố ý giấu tôi một số điều - Ông ta khẳng định - Ông đã nói với tôi tất cả những gì ông biết về anh chàng Ralph Paton chưa? Ồ, ông đừng sợ, bác sỹ ạ. Tôi không bao giờ bắt buộc bất cứ ai phải nói ra những gì người ấy không muốn nói ra. Nhưng thôi, Poirot này sẽ biết được những gì mình cần.
Để hiểu rõ thêm những giả thuyết của Poirot về vụ án, tôi hỏi ông ta về phương pháp điều tra.
- Cái việc ông chú ý tới ngọn lửa là thế nào? Ông có thể giải thích cho tôi biết được không?
- Rất đơn giản. Ông từ biệt ông Ackroyd để đi về vào lúc 21 giờ kém 10 phút. Cửa sổ và cửa phòng đã được đóng và chốt lại cẩn thận. Cửa ra vào không khóa. Trước 22g30, xác chết được phát hiện, cửa ra vào lại bị khóa từ bên trong và cửa sổ lại bị mở tung ra. Rõ ràng là chính ông Ackroyd đã làm việc đó. Trong phòng không nóng, buổi tối mát trời và ngọn lửa cháy âm ỉ. Do đó có lẽ đã có người vào được đây bằng đường cửa sổ và Ackroyd đã cho phép người đó vào. Giống như trước đó, ông Ackroyd đã thổ lộ cho bác sỹ biết là ông ta lo lắng về cánh cửa sổ bị mở, cho nên người mà ông Ackroyd đã cho phép vào bằng đường cửa sổ phải là người quen của ông ấy.
- Ồ, sự việc đơn giản quá nhỉ - Tôi nói.
- Tất cả mọi sự việc đều rất đơn giản, nếu như ông biết cách phân tích chúng một cách khoa học. Điều này chứng tỏ rằng người đến gặp ông Ackroyd vào lúc 21g30 đã được phép vào bằng đường qua cửa sổ. Nếu như cô Flora đã trông thấy bác mình vẫn còn sống vào lúc 22 giờ mà không thấy vị khách nào trong phòng, thì có nghĩa là vị khách ban nãy đã bỏ đi không quay lại; và có thể là sau đó đã có một người khác nữa đã lại vào đây bằng cửa sổ vì thấy nó đã mở sẵn. A, ông đại tá đến kia kìa.
Đại tá Melrose bước vào.
- Về việc có người gọi điện thoại cho bác sỹ, tôi đã cho điều tra: không phải người đó đã gọi điện thoại ngay từ thị trấn này. Vào khoảng 22 giờ kém 15 phút tối hôm qua, ở trạm điện thoại công cộng tại nhà ga xe lửa, người đó đã gọi điện thoại cho bác sỹ. Có lẽ sau đó người này đã lên chuyến tàu tốc hành đi Liverpool dừng lại ở ga này.