04. Văn Diêu Ngư - 文鳐鱼
【Trích từ: Tây Sơn Kinh】
Hựu tây bách bát thập lý, viết thái khí chi sơn. Quan thủy xuất yên, tây lưu chú vu lưu sa. Thị đa văn diêu ngư, trạng như lý ngư, ngư thân nhi điểu dực, thương văn nhi bạch thủ xích uế, thường hành tây hải du vu đông hải, dĩ dạ phi. Kỳ âm như loan kê, kỳ vị toan cam, thực chi dĩ cuồng, kiến tắc thiên hạ đại nhương.
【Dịch nghĩa】
Lại đi về phía tây núi Chung Sơn 钟山 180 dặm, có ngọn núi Thái Khí 泰器, Sông Quan Hà 观河 bắt nguồn từ ngọn núi này, rồi chảy về hướng tây trút vào sông Lưu Sa 流沙. Trong sông Quan Hà có rất nhiều cá Văn Diêu Ngư 文鳐鱼, dạng nó như cá chép, có thân cá và cánh chim, trên người có vằn màu xanh, đầu màu trắng, miệng màu đỏ, thường dạo từ Tây Hải đến Đông Hải, ban đêm bay trên không. Âm thanh của nó giống như là tiếng Loan Kê 鸾鸡①, thịt nó vừa chua vừa ngọt, ăn rồi có thể trị bệnh điên, nếu như loài cá này xuất hiện, thì thiên hạ sẽ được mùa lương thực.
【Chú giải】
① Loan Kê 鸾鸡: Tức Loan Điểu 鸾鸟 (chim loan), giống như Phượng Hoàng 凤皇 cũng là một loài chim thần trong truyền thuyết Trung Quốc cổ đại.